Αν ακούγαμε τα παιδιά μας....(μέρος δεύτερον!)

(από την εφημερίδα Σταθμός, http://www.superstathmos.gr/local-news/top-news/1347--lr--------)

Συζήτηση με μαθητές και μαθήτριες της Γ4 του 1ου Γυμνασίου Κω, συνέχεια…
Πιστοί στο «ραντεβού» που σας είχαμε δώσει, τόσο εμείς όσο και τα παιδιά, επανερχόμαστε με τη συζήτηση που κάναμε στη δεύτερη συνάντησή μας πριν λίγες ημέρες. Αυτοί τη φορά, στο στρογγυλό μας τραπέζι κάθισαν, ο μαθητής Αργύρης Κλάδης και οι μαθήτριες, Άννα Οικονόμου, Βιολέτα Μπάλλα, Κατιάννα Λιοδάκη, Μιράντα Νόμπιλε, Δανάη Καπέκα και Στέλλα Παπαθωμά. Τα θέματα που συζητήσαμε, τα είχαν βάλει τα ίδια τα παιδιά από την πρώτη μας συνάντηση στα μέσα του περασμένου Μάρτη.
Πριν τα «ακούσουμε», είναι σημαντικό να σας αναφέρουμε ότι, η διάθεσή τους για σοβαρή συζήτηση και όχι χαβαλέ, όπως επίσης το υψηλότατο επίπεδό τους, αλλά και η κριτική τους σκέψη, μας εξέπληξαν ευχάριστα για μία ακόμη φορά. Μας προβλημάτισαν παράλληλα, γιατί συμπάσχουμε με την αγωνία τους, όπως – με διάφορους τρόπους – την εξέφρασαν, η οποία περικλείεται σε μόνο τρεις λέξεις: Μας ακούει κανείς;;


Η συζήτηση με τα παιδιά

1) Ποια η γνώμη σου για το εκπαιδευτικό μας σύστημα;
Στέλλα Παπαθωμά:
Πιστεύω ότι, τα βιβλία μας δεν είναι και τα καλύτερα και ειδικότερα, δεν μπορούν να δουλέψουν πάνω σ’ αυτά οι καθηγητές μας, ώστε να πάρουμε τις απαραίτητες γνώσεις. Είναι περιορισμένα και μας ωθούν στα φροντιστήρια. Και αυτό, τρώει πολύ από τον χρόνο μας. Άρα, θέλω ένα σύστημα που να μας αφήνει ελεύθερο χρόνο. Από μία άποψη, καλό είναι να καταργήσουν τις πανελλήνιες, γιατί, το άγχος που προκαλούν, πολλές φορές δεν αφήνει τα παιδιά να γράψουν αυτά που ξέρουν. Από την άλλη μεριά, πολλά παιδιά δεν περνάνε στη σχολή που θέλουν.
Αργύρης Κλάδης:
Σχετικά με τις πανελλήνιες, αυτό που είχα ακούσει παλιότερα ότι, θα μπαίνουμε όλοι στις σχολές που θέλουμε και τον πρώτο χρόνο, όσοι δεν είναι καλοί θα βγαίνουν, πιστεύω ότι, είναι καλύτερο. Οι μαθητές δεν θα αγχώνονται από τη δευτέρα Λυκείου και όλα θα είναι καλύτερα. Θεωρώ το εκπαιδευτικό μας σύστημα άδικο, αφού είμαστε η μόνη χώρα που καταπιέζει τόσο πολύ τους μαθητές της. Πρέπει να καταργηθεί.
Άννα Οικονόμου:
Βασικά πιστεύω ότι, όλα ξεκινούν από κάπου και το ένα πράγμα πάντα φέρνει το άλλο. Δηλαδή, ξεκινάει από το ότι, οι καθηγητές δεν κάνουν πάντα το μάθημα ενδιαφέρον για μας και αυτό έχει επιπτώσεις, αφού περνάμε τα ¾ της χρονιάς στο σχολείο. Με το να μην μας ενδιαφέρει λοιπόν το μάθημα και ο τρόπος που το κάνουνε, δεν προσέχουμε, κάνουμε φασαρία και μαζεύουμε απουσίες, δεν διαβάζουμε και αφήνουμε κενά. Και μετά, στην τρίτη Λυκείου πρέπει να τα καλύψουμε… Γενικά, το εκπαιδευτικό μας σύστημα μας δίνει περιττό άγχος και πίεση, τα οποία δεν χρειαζόμαστε. Θα ‘πρεπε να μας σπρώχνουν πιο πολύ να κάνουμε κάτι που μας αρέσει, να μας βοηθήσουν να καταλάβουμε ποιοι είμαστε και τι θέλουμε από τη ζωή μας.
Βιολέτα Μπάλλα:
Νομίζω πως, αυτοί που είναι υπεύθυνοι για το εκπαιδευτικό σύστημα, δεν ενδιαφέρονται και πολύ για την εκπαίδευση. Ίσως τους βολεύει, γιατί, τρώγοντας αμάσητα την τροφή που μας δίνουν, δεν μορφωνόμαστε και έτσι, τελειώνοντας το σχολείο, μας χειρίζονται πιο εύκολα, μας ελέγχουν καλύτερα.
Όσο για τους μαθητές που δεν τα πάνε καλά ή που έχουν πρόβλημα στην οικογένεια, τι μπορεί να κάνει μόνος του ο καθηγητής άμα δεν έχει την υποστήριξη ειδικούς. Εδώ πρέπει να αναλάβει το σύστημα να κάνει κάτι. Σίγουρα να βάλουν ψυχολόγους στα σχολεία, κάτι πρέπει να γίνει.
Κατιάννα Λιοδάκη:
Πιστεύω ότι, τα βιβλία, έτσι όπως τα έχουν συντάξει, είναι γεμάτα περιττές πληροφορίες και δεν παρέχουν τα κατάλληλα εφόδια για το μέλλον μας. Γι’ αυτό άλλωστε τα κάνουν και βαρετά.. Και γι’ αυτό, δεν ρίχνω το φταίξιμο στους καθηγητές που το μάθημα βγαίνει βαρετό. Τώρα, όσον αφορά στις πανελλήνιες, πιστεύω ότι είμαστε σε καλύτερη θέση από άλλες χώρες, όπως λ.χ. στη Γερμανία, όπου τα παιδιά πρέπει να επιλέξουν το τι πρόκειται να κάνουν στη ζωή τους, από το 14 έτος της ηλικίας τους. Το θεωρώ παράλογο αυτό. Όμως, θα ήθελα να είναι τα πράγματα πιο απλά και όχι όπως είναι τώρα, τόσο καταπιεστικά και για τους μαθητές αλλά και τις οικογένειές τους.
Μιράντα Νόμπιλε:
Για το εκπαιδευτικό μας σύστημα, θα μπορούσαμε να μιλάμε πολλές ώρες. Πιστεύω ότι, όλα τα σχολεία, δημοτικά, γυμνάσια, λύκεια, είναι σε χάλια κατάσταση και δεν σου προκαλούν το ενδιαφέρον ούτε ως χώροι ούτε ως υποδομή, να μπεις και να κάνεις μάθημα.
Για τις πανελλήνιες, πιστεύω ότι, η ιδέα να περνάμε όλοι χωρίς εξετάσεις, όπως είπε ο Αργύρης, είναι καλή ιδέα, γιατί έτσι, θα επιλέγουμε τη σχολή που θέλουμε και όχι όπως γίνεται τώρα.
Δανάη Καπέκα:
Το βρίσκω απαράδεκτο το εκπαιδευτικό σύστημα. Βασικά, έχω την εντύπωση ότι, όλοι οι μαθητές μέχρι πρώτη Λυκείου, δεν διαβάζουν τόσο πολύ και όταν φτάνουν στη Δευτέρα Λυκείου αγχώνονται, ξεκινάνε φροντιστήρια χειμώνα καλοκαίρι μανιωδώς για να δώσουν εξετάσεις και μπορεί να μην περάσουν… Πιστεύω κι εγώ ότι, αυτό που είπε ο Αργύρης είναι το καλύτερο.

2) Ποια η γνώμη σου για την βαθμολογία και τη βαθμοθηρία;
Αργύρης Κλάδης:
Βαθμοθήρες είναι σχεδόν όλοι οι μαθητές. Ιδιαίτερα στο Λύκειο, υπάρχει πολύ άγχος. Αν θέλεις να πάρεις καλούς βαθμούς, πρέπει να διαβάζεις πολύ και με άγχος, ενώ αυτοί που δεν είναι βαθμοθήρες, δεν αγχώνονται και τόσο πολύ. Υπάρχουν και μαθητές που τους πιέζουν οι γονείς τους για καλούς βαθμούς. Γενικά, η βαθμοθηρία δεν είναι κάτι καλό.
Όσο για τη βαθμολογία, ιδιαίτερα εδώ στην Κω, έχει να κάνει, όχι με τη συμπεριφορά του μαθητή ούτε με την απόδοση, αλλά κυρίως με το εάν οι γονείς τους έχουν ένα όνομα. Άμα οι καθηγητές δεν σου βάζουν εύκολα καλό βαθμό, είναι υπέρ σου γιατί θα πρέπει να διαβάζεις περισσότερο και αυτό θα βοηθήσει στο Λύκειο, ενώ τα παιδιά που παίρνουν καλούς βαθμούς και δεν του αξίζουν, θα αποτύχουν στις πανελλήνιες.
Άννα Οικονόμου:
Σε σχέση με τη βαθμοθηρία, πιστεύω ότι, το να είναι βαθμοθήρας ένας μαθητής, είναι το χειρότερο που μπορεί να κάνει στον εαυτό του, γιατί προκαλεί ο ίδιος στον εαυτό του άγχος για να πάρει το βαθμό, ενώ το σημαντικό δεν είναι ο βαθμός που θα πάρει αλλά οι γνώσεις και οι βάσεις που θα αποκτήσει, για να μην χρειαστεί να συμπληρώσει κενά έξι χρόνων όταν θα πάει στην τρίτη Λυκείου.
Σχετικά με τη βαθμολογία, όταν κάποιος μαθητής είναι κάποιας οικογένειας και του βάζουν μεγαλύτερους βαθμούς, πιστεύω ότι είναι και ανώφελο, γιατί το παιδί μετά θα κάνει ακόμη λιγότερη δουλειά, ξέροντας ότι, ούτως ή άλλως έχει εξασφαλίσει μεγάλο βαθμό. Όμως, στις πανελλαδικές που κρύβεται το όνομα και δεν βλέπουν ποιανού είναι το γραπτό και πατώσει, θα αναρωτηθούν και οι γονείς του το γιατί έγινε αφού ήταν καλός μαθητής. Πιστεύω ότι, η βαθμολογία δεν είναι ο σωστός τρόπος για να αξιολογηθεί ένας μαθητής. Θα έπρεπε ίσως να προσπαθήσουν να καταλάβουν γιατί ένα παιδί δεν ανταποκρίνεται στο μάθημα και να το βοηθήσουν να ασχοληθεί και να ενδιαφερθεί. Όχι να του βάλουν απλά ένα βαθμό και του πούνε ότι, δεν διάβαζε.
Βιολέτα Μπάλλα:
Πριν πάω στο Γ4, ήμουν στο αθλητικό γυμνάσιο. Εκεί, η βαθμοθηρία επικρατούσε. Δεν μπορείτε να φανταστείτε τι γινότανε. Κάθε φορά παρακαλούσαν για ένα βαθμό παραπάνω και παρόλο που δεν το άξιζαν, οι καθηγητές τους έβαζαν παραπάνω βαθμούς και μερικές φορές έφταναν και τους δικούς μου και αναρωτιόμουνα: Αυτοί δεν κάνουν τίποτα και έχουν τους ίδιους βαθμούς με μένα. Αυτό με εκνεύριζε πάρα πολύ, αλλά… Πάντως, όλοι λίγο πολύ, είμαστε βαθμοθήρες γιατί έτσι είναι. Δεν μπορείς να το αποφύγεις.
Όσο για τους βαθμούς, πώς να αξιολογήσουν οι καθηγητές τους μαθητές; Δεν είμαι τόσο υπέρ, αλλά, άμα βρεθεί κάτι καλύτερο, τότε ναι.
Κατιάννα Λιοδάκη:
Δεν πιστεύω ότι, η βαθμολογία του καθενός καθορίζει το αν είναι έξυπνος ή όχι, γιατί ο κακός μαθητής μπορεί να έχει επιλέξει τι θέλει κάνει στη ζωή του και γι’ αυτό να τα έχει παρατήσει.
Για τη βαθμοθηρία. Δεν την υποστηρίζω, αλλά τη δικαιολογώ για κάποια παιδιά, γιατί πρέπει να έχεις ένα συγκεκριμένο βαθμό για να περάσεις την τάξη και να μην μείνεις.
Μιράντα Νόμπιλε:
Πιστεύω ότι, η βαθμοθηρία ξεκινάει από το σπίτι και από τους γονείς. Τα παιδιά δέχονται πίεση για να είναι καλοί μαθητές και τους ελέγχουν καθημερινώς εάν τα ξέρουν νεράκι. Τους γονείς τους νοιάζει περισσότερο ο βαθμός από το τι χαρακτήρα θα σχηματίσει το παιδί τους με αυτή την πίεση και έχουμε πολλά παραδείγματα.
Για τους βαθμούς, νομίζω ότι, οι καθηγητές δεν έχουν σπουδάσει για να βάζουν βαθμούς. Αντί να βαθμολογούν πόσα ξέρει το παιδί, κρίνουν και βαθμολογούν το χαρακτήρα του. Αν αντιμιλήσει, αν βάφει τα νύχια του, θα του βάλουν μικρότερο βαθμό. Αυτές είναι διακρίσεις.
Δανάη Καπέκα:
Τη βαθμοθηρία την έχουμε δημιουργήσει όλοι, Το σύστημα, οι γονείς, οι καθηγητές και οι ίδιοι οι μαθητές. Δεν το θεωρώ καλό.
Για τη βαθμολογία, όπως είπε και η Μιράντα, δεν πρέπει να βαθμολογούν τη συμπεριφορά. Στο κάτω κάτω, ο βαθμός είναι ένα νούμερο και δεν πρόκειται να μας ακολουθήσει σ’ όλη μας τη ζωή.
Στέλλα Παπαθωμά:
Τη βαθμοθηρία μέσα στο σχολείο, τη βλέπω αρκετά συχνά, δεν την αποφεύγω καθόλου… Δεν την κατακρίνω, γιατί, για να περάσεις στη σχολή που θέλεις, χρειάζεσαι ένα βαθμό και ένα δεν το πάρεις, δεν θα πετύχεις. Βέβαια, υπάρχει και μία καταπίεση από τους γονείς, αλλά όχι από όλους.
Σχετικά με τη βαθμολογία, μια καθηγήτρια είχε τολμήσει να πει τους βαθμούς πριν πάρουμε ελέγχους και είχε γίνει σαματάς στην τάξη. Από εκείνη τη μέρα κατάλαβα ότι, τελικά, οι καθηγητές βαθμολογούν και ανάλογα με τη συμπεριφορά. Υπήρχαν παιδιά που έγραψαν καλά, αλλά τους έβαλαν χαμηλότερο βαθμό επειδή έκαναν φασαρία μέσ’ στην τάξη.


3) Υπάρχουν διακρίσεις στο σχολείο σου; Ποια η γνώμη σου για τις σχέσεις μαθητών – καθηγητών;

Αργύρης Κλάδης:
Πιστεύω ότι, σε μία κλειστή κοινωνία όπως είναι η Κως, οι διακρίσεις στους βαθμούς είναι φυσικό «φαινόμενο» και αυτό συμβαίνει πάρα πολύ στο σχολείο. Σε αυτό φταίει ότι, στα Γυμνάσιά μας οι καθηγητές είναι από και δω και όχι πρωτοδιόριστοι, όπως στα Γυμνάσια Ζηπαρίου και Αντιμάχειας. Υπάρχουν καθηγήτριες με άνδρες πολιτικούς και οι πατεράδες των παιδιών είναι μαζί στο ίδιο κόμμα και τα περνάνε ή τους βάζουν καλύτερο βαθμό και αδικούνε κάποια άλλα παιδιά.
Τώρα για τις σχέσεις μαθητών – καθηγητών, δεν είναι και η καλύτερη. Πιστεύω ότι, κάποιοι καθηγητές – όχι όλοι - κάνουν τα παιδιά να τους αντιπαθούν, ενώ σε άλλα σχολεία δεν συμβαίνει αυτό. Πάντως, φταίνε οι καθηγητές με τον τρόπο που αντιμετωπίζουν τα παιδιά.
Άννα Οικονόμου:
Πιστεύω ότι, οι σχέσεις αυτές, ποτέ δεν ήταν ιδιαίτερα καλές. Οι περισσότεροι καθηγητές δεν ενδιαφέρονταν ν’ αναπτύξουν φιλικές σχέσεις μαζί μας. Κι εμείς πάντα ευχόμαστε να υπάρξει ο «άγιος» καθηγητής που θα εμφανιστεί και θα είναι φίλος και θα μιλάει ωραία και θα εξηγεί το μάθημα και και …. Αλλά μερικές φορές, ακόμη κι όταν εμφανίζεται αυτός ο καθηγητής, δεν τον εκτιμάμε. γενικά αυτό πιστεύω, γι’ αυτό κατηγορώ κι εκείνους που δεν προσπαθούν, αλλά και εμάς.
Όσο για τις διακρίσεις, γίνεται πολύ συχνά, αν κι όχι από όλους. Καμιά φορά όμως, το παρεξηγούμε. Υπάρχουν και μαθητές που αξίζουν τον μεγάλο βαθμό και τον παίρνουν, αλλά είναι όμως κάποιας γνωστής οικογένειας. Οι περισσότεροι θα τον κατηγορήσουν ότι, δεν προσπάθησε. Από την άλλη μεριά, υπάρχουν και μαθητές σκράπες που εξ΄ αιτίας της οικογένειας, παίρνουν μεγάλους βαθμούς. Πάντως, όταν συμβαίνει είναι άδικο για όλα τα παιδιά.
Βιολέτα Μπάλλα:
Μιλάμε για δίκαιο και άδικο. Ποιος είπε ότι, υπάρχει δικαιοσύνη στην Ελλάδα; Το θέμα με τις διακρίσεις μεταξύ καθηγητών - μαθητών, το έχω βαρεθεί. Δεν αντέχω άλλο. Όπου κι αν πας, διακρίσεις. Το ζω καθημερινώς. Δεν μπορώ άλλο να μιλάω γι’ αυτό το θέμα, το ‘χουμε συνηθίσει. Τι θ’ αλλάξει αν μιλήσουμε γι’ αυτό; Θ’ αλλάξουν αυτοί οι άνθρωποι;
Κατιάννα Λιοδάκη:
Για τις σχέσεις, πιστεύω ότι, έχει να κάνει και η ηλικία, γιατί, ως νέα γενιά, έχουμε διαφορετικές αντιλήψεις και απόψεις από τους καθηγητές του τότε. Υπάρχουν όμως και καθηγητές που είναι πιο χαλαροί μαζί μας, μας κάνουν να περνάμε καλά, μας βοηθάνε σε πολλά πράγματα και είναι φίλοι.
Για τις διακρίσεις, πάντα συνέβαιναν και πάντα θα συμβαίνουν, γιατί πίσω απ’ όλα υπάρχουν τα συμφέροντα. Είναι άδικο βέβαια γι’ αυτούς που τις υφίστανται.
Όταν είσαι παιδί «γνωστού» πατέρα ή μητέρας, ο καθηγητής θα ωφεληθεί σε κάτι, γι’ αυτό προσπαθεί να τα έχει καλά με το παιδί, για να τα έχει καλά και με το γονιό του. Και γίνονται αδικίες πάνω σε άλλα παιδιά που αξίζουν περισσότερο. Όσο γι’ αυτά τα παιδιά που ευνοούνται, τι να πω; Προστατεύονται από τους γονείς τους και μετά, όταν θα βγουν μόνα τους στην κοινωνία, θ’ αντιμετωπίσουν ένα διαφορετικό κόσμο και…
Μιράντα Νόμπιλε:
Οι διακρίσεις υπάρχουν και θα σταματήσουν όταν σταματήσουν τα συμφέροντα, όπως είπε και η Κατιάννα. Διακρίσεις υπάρχουν μέσα στη τάξη, στα γραφεία, στη δουλειά, παντού, αλλά περισσότερο στο σχολείο. Είναι άδικο πάρα πολύ για το παιδί που προσπαθεί πολύ, αλλά δεν ανταμείβεται. Διακρίσεις υπάρχουν και για την εμφάνιση ενός παιδιού. Όταν είναι «καλά» ντυμένο, λένε ότι είναι εντάξει και αυτό και η οικογένειά του, ενώ στους άλλους που π.χ. βάφονται ή δεν έχουν γονείς, δεν τους ενδιαφέρει. Αν για παράδειγμα, ένας καθηγητής που με σέβεται και τον σέβομαι μου κάνει παρατήρηση, θα το δεχτώ και θα το τηρήσω αυτό που θα μου πει. Αν είναι άλλος που δεν με σέβεται και μου το πει με άσχημο τρόπο, δεν θα τον ακούσω ή θα αντιδράσω ακόμη χειρότερα.
Δανάη Καπέκα:
Υπάρχουν πολλών ειδών σχέσεις ανάμεσα σε μαθητές και καθηγητές. Υπάρχουν καθηγητές που δεν θέλουν να έχουν φίλους μαθητές και πηγαίνουν στο σχολείο μόνο για να κάνουν το μάθημα, να πάρουν τα λεφτά τους και να φύγουν και δεν τους νοιάζει καθόλου τι εντύπωση θα σχηματίσουν γι αυτούς οι μαθητές. Υπάρχουν κάποιοι καθηγητές που πάει καλά το μάθημα, κάνουν και μία συζήτηση παραπάνω, αλλά ως εκεί, όπως υπάρχουν κι άλλοι που είναι φίλοι μας και μπορούν να μας πουν παραπάνω πράγματα, να συζητήσουμε τις ανησυχίες μας και όχι μόνο.
Αυτό που θέλουμε είναι να μας σέβονται, να μας μιλάνε με καλό τρόπο και να μην μας χαρακτηρίζουν από την εμφάνιση.
Όσο για τις διακρίσεις, υπάρχουν και ισχύουν αυτά που είπαν τα παιδιά για τις «γνωστές» οικογένειες. Υπάρχουν όμως κι άλλες διακρίσεις που έχουν να κάνουν με την καταγωγή. Για παράδειγμα, ένα παιδί που κάνει μεγάλες προσπάθειες, είναι λίγα χρόνια στην Ελλάδα, αλλά επειδή είναι από τη Βουλγαρία, την Αλβανία ή δεν ξέρω από πού, δεν θα του βάλουν καλό βαθμό, όπως και για την εμφάνιση. Αν φοράει σκουλαρίκι, τι τους πειράζει;
Στέλλα Παπαθωμά:
Συμφωνώ με όσα ειπώθηκαν. Διακρίσεις υπάρχουν παντού. Κάποιοι το προσπερνάνε και κάποιοι εξαγριώνονται.
Για τις σχέσεις, στο σχολείο μας δεν είναι οι καλύτερες, γιατί οι καθηγητές μας είναι μεγάλοι σε ηλικία και δεν μπορούν να καταλάβουν πώς σκέφτεται ένα παιδί. Έτσι, υπάρχουν συγκρούσεις. Ευτυχώς όμως, αυτό δεν συμβαίνει με όλους τους καθηγητές.


4) Τι θα μπορούσες να κάνεις εσύ για ν’ αλλάξει το σχολείο σου;
(Πριν απαντήσουν τα παιδιά, έγινε μεγάλη συζήτηση για τον τρόπο επιλογής του 15μελούς τους μαθητικού συμβουλίου, όπου, συνήθως τα παιδιά που επιλέγουν τα ίδια τα παιδιά…, κατά ομολογία τους, δεν είναι και τα πιο δραστήρια ή τα πιο συνεννοήσιμα…)

Αργύρης Κλάδης:
Στο 15μελές θα έπρεπε να βγάλουμε κάποιους πιο σοβαρούς, δυναμικούς, θαρραλέους, που να μην φοβούνται ν’ αντιμετωπίσουν τη διευθύντρια όταν θέλουν κάτι να διεκδικήσουν. Πρέπει να υποστηρίζουμε αυτά που θέλουμε, όπως λ.χ. την εκδρομή στην Αθήνα. Αν το έλεγαν έγκαιρα και με σοβαρότητα, θα πηγαίναμε.
Όσο για το τι θα μπορούσα με κάνω στο σχολείο μου, πιστεύω ότι, δεν γίνεται τίποτα.
Να φέρω ένα παράδειγμα. Τα Χριστούγεννα, κάποια παιδιά από το 15μελές, είχαν καθαρίσει τις τουαλέτες. Σήμερα, είναι χειρότερες από πριν…
Βιολέτα Μπάλλα:
Μένουμε πολύ στο υλικό μέρος, δηλαδή, στους τοίχους, στις τουαλέτες… Άμα δεν αλλάξουμε εμείς οι ίδιοι, δεν πρόκειται να γίνει τίποτα. Αλλά είμαστε όλοι απογοητευμένοι… Εγώ έχω όρεξη, αλλά πάς να μιλήσεις στους άλλους, ενθουσιάζονται και την άλλη μέρα τα παρατάνε… Σκέτη απογοήτευση. Πρέπει να είμαστε ομάδα.
Αυτό που θέλω να πω είναι ότι, όλοι μας είμαστε κότες. Πέρα απ’ αυτό όμως, μ’ αυτή την ηττοπάθεια, νομίζω πως δίνουμε ένα βήμα να μας εκμεταλλευτούν, να περάσουν τις δικές τους αποφάσεις αυτοί που αποφασίζουν για το σχολείο μας. Είμαστε εύκολα θύματα. Με την ίδια λογική θα συνεχίσουμε τη ζωή μας. Το βλέπουμε και στην κοινωνία. Κάνουνε τίποτα; Τα περνάνε όλα στο ντούκου.
Κατιάννα Λιοδάκη:
Δεν πιστεύω ότι μπορεί να γίνει κάτι, γιατί δεν μπορούμε να συνεννοηθούμε μεταξύ μας. Δίνουμε την ιδέα για να γίνει κάτι, το παίρνουνε στην πλάκα και αυτό που με παραξενεύει είναι ότι, υπάρχουν πολλά ανώριμα παιδιά και τα παίρνουν όλα στην πλάκα ή σκέφτονται ότι, του χρόνου δεν θα είναι σ’ αυτό το σχολείο, οπότε, γιατί να το κάνουν. Σκέφτονται τους εαυτούς τους και όχι τους επόμενους.
Μιράντα Νόμπιλε:
Συμφωνώ σε αυτά που είπε η Κατιάννα. Εφόσον δεν μπορείς να συνεννοηθείς μέσα στην τάξη, πώς θα κάνεις κάτι πιο μεγάλο; Από την άλλη πλευρά, θα πρέπει να ευαισθητοποιηθούν κι άλλοι καθηγητές, γιατί με έναν δύο, δεν μπορούμε να κάνουμε πολλά πράγματα. Πιστεύω ότι, υπάρχουν κι άλλοι ευαίσθητοι καθηγητές, αλλά δεν το εκδηλώνουν. Ίσως φοβούνται κάτι, δεν ξέρω τι.
Δανάη Καπέκα:
Εάν σκεφτόμαστε ότι, δεν θα γίνει τίποτα, πώς θα προχωρήσουμε; Πρέπει να προσπαθήσουμε, ακόμη και για μικρά πράγματα. Να μαζευτούμε μερικά παιδιά και να πάρουμε έναν κάδο για τα σκουπίδια. Και από εκεί να ξεκινήσουμε, μπορεί ν’ αλλάξουν πράγματα. Άμα σκεφτόμαστε ότι, θα τα χαλάσουν… Εμείς είμαστε μαθητές τώρα. Σε λίγα χρόνια που θα μεγαλώσουμε, τι κοινωνία θα είναι αυτή; Δεν κάνουμε τίποτα γιατί οι άλλοι θα το χαλάσουν; Ε, κάντο κι ας το χαλάσουν, που δεν θα το χαλάσουν.
Κατερίνα Μαραγκού (ήταν από την αρχή στην παρέα μας, αλλά τώρα θέλησε ν’ απαντήσει):
Κι εγώ πιστεύω ότι, μπορούμε να κάνουμε πάρα πολλά πράγματα για ν’ αλλάξουμε το σχολείο μας. Επειδή λέτε ότι, δεν μπορούμε να συνεννοηθούμε μέσα στην τάξη, τι σημασία έχει αυτό; Μπορούμε να βρούμε κάποια παιδιά με τα οποία μπορούμε να συνεννοηθούμε και να κάνουμε κάτι.
Στέλλα Παπαθωμά:
Πιστεύω ότι, για να γίνει κάτι στο σχολείο μας, πρώτα απ’ όλα χρειάζεται θέληση. Τα περισσότερα παιδιά έχουν θέληση, αλλά την επόμενη ημέρα τα παρατάνε. Χρειάζεται μία ομάδα και με κάποιους να συνεννοηθούμε για να κάνουμε κάτι.


5) Τι θέλεις να κάνεις στη ζωή σου;

Αργύρης Κλάδης:
Δεν ξέρω ακόμη τι θα κάνω. Μου αρέσει η μουσική και θα ‘θελα να γίνω μουσικός. Πιο συγκεκριμένα, θα ήθελα να ασχοληθώ με το πιάνο, αλλά…
Βιολέτα Μπάλλα:
Δεν θέλω να ζήσω στην Ελλάδα, γιατί με κάνει να νοιώθω ότι, μου στερεί την ελευθερία μου. Με όλα αυτά που γίνονται, νοιώθω ότι με υποτιμάει. Θέλω βέβαια να σπουδάσω και αυτή τη στιγμή σκέφτομαι τη δημοσιογραφία, αλλά δεν έχω καταλήξει. Ίσως στο μέλλον να αλλάξω.
Κατιάννα Λιοδάκη:
Σκέφτομαι να γίνω εκπαιδευτικός και πιο συγκεκριμένα δασκάλα, αλλά με αυτά που συμβαίνουν προβληματίζομαι. Πάντως, το σκέφτομαι πολύ σοβαρά, γιατί αγαπώ τα παιδιά και μου αρέσει να διδάσκω.
Μιράντα Νόμπιλε:
Θέλω να σπουδάσω κοινωνιολογία, αλλά με φοβίζει η ανεργία που υπάρχει. Θα μου άρεσε να δουλέψω σε ένα ίδρυμα, να βοηθάω τα παιδιά που έχουν προβλήματα με τις οικογένειές τους. Το επόμενο που σκέφτομαι, είναι η φαρμακευτική, αλλά δεν μου αρέσει καθόλου η φυσική και η χημεία.
Δανάη Καπέκα:
Θα ήθελα να γίνω μεταφράστρια, να μεταφράζω βιβλία, γιατί μου αρέσει η λογοτεχνία. Μου αρέσει όμως και η ψυχολογία, αλλά και η δουλειά της δασκάλας, γιατί αγαπάω τα παιδιά.
Κατερίνα Μαραγκού:
Θέλω να γίνω δικηγόρος και μετά να γίνω δικαστής.
Στέλλα Παπαθωμά:
Έχω σκεφτεί να γίνω φιλόλογος, αλλά με απασχολεί το πότε θα διοριστώ. Οπότε, ακόμη το σκέφτομαι.

Παιδιά, σας ευχόμαστε να κάνετε το καλύτερο για σας, αυτό που θα σας κάνει να αισθάνεστε ευτυχισμένα. Προς το παρόν, καλές εξετάσεις και μην ξεχνάτε. Σας περιμένει το καλοκαιράκι, να το χαρείτε και να ζήσετε όσο πιο ξέγνοιαστα γίνεται!!!