Μείζων δὲ τούτων ἡ άγάπη..(Ομιλίες για την Αγάπη)

Αγαπητό ακροατήριο,

Βρισκόμαστε σήμερα εδώ με αφορμή την εκδήλωση που οργάνωσε ο δήμος μας, αφιερωμένη στην γιορτή της αγάπης, τα Χριστούγεννα. Εκπροσωπώντας το σχολείο μου, είμαι εδώ όχι για να σας μιλήσω για το εορταστικό πνεύμα και την έξαρση εκδήλωσης της αγάπης των ημερών, αλλά για την απουσία της από τις ζωές μας στις μέρες μας.

Αρχικά θα ήθελα να θέσω ένα ερώτημα. Τί ορίζεται ως αγάπη; Είναι κάτι που έχουμε και που δεν θέλουμε να χάσουμε; Κάτι που αναζητάμε, που περιμένουμε; Είναι η αγάπη κάτι σπάνιο; Κάτι δύσκολο; Κάτι απλό; Είναι δεδομένη η αγάπη; Ας πούμε η αγάπη του γονιού για το παιδί του θα έπρεπε να είναι. Ατέλειωτα ερωτήματα προκύπτουν προσπαθώντας να αναλογιστούμε τι είναι η αγάπη πώς μοιάζει και ποια είναι τα χαρακτηριστικά της. Αγάπη για εμένα σημαίνει αποδοχή, ανεκτικότητα, ασφάλεια, μοίρασμα, ζεστασιά.

 Ως πρώτη αιτία απουσίας της αγάπης από τις ζωές μας θα βάλω τους ρυθμούς της ζωής μας. Όσο οι ρυθμοί της ζωής μας γίνονται όλο ένα και πιο γρήγοροι, τόσο οι σχέσεις μας με τους ανθρώπους ρηχαίνουν. Λόγω υποχρεώσεων και πίεσης της καθημερινότητας δεν μας μένει χρόνος να αφιερώσουμε στους ανθρώπους μας, αλλά ούτε και για να κοινωνικοποιηθούμε.Έπειτα εδώ και δεκαετίες ο άνθρωπος εκπαιδεύεται να είναι καταναλωτής, να διαλέγει αυτό που τον συμφέρει περισσότερο "γιατί του αξίζει". Θεωρώ πως με τον καιρό μάθαμε να λειτουργούμε περισσότερο ως καταναλωτές και λιγότερο ως άνθρωποι, κοιτώντας το περιτύλιγμα στους γύρω μας, χάνοντας την αίσθηση της συντροφικότητας και της αγάπης. Επιπλέον στην εποχή μας έχει επικρατήσει η ανασφάλεια και ο φόβος για την αγάπη. Για την κακοποίηση στο όνομα της. Την εκμετάλλευση και την χειριστικότητα. Έχει ενισχυθεί το αίσθημα της μοναχικότητας και της καχυποψίας. Τέλος η πανδημία και εγκλεισμός έχουν μεγεθύνει αλλά και κανονικοποιήσει τις ήδη αποστασιοποιημένες σχέσεις των ανθρώπων.

 Θα ήθελα να κλείσω λέγοντας πως η αγάπη δεν μπορεί να υπάρξει με όρους συναλλαγής, δεν χρήζει ωραιοποίησης. Στην αγάπη δεν χωράνε εγκλήματα πάθους και βία.  Και με αφορμή την πανδημία η οποία είναι μια πρόκληση που όμως μας δίνει μια μεγάλη ευκαιρία για εξέλιξη - καθώς μας έφερε αντιμέτωπους με τους εαυτούς μας- σας εύχομαι να καταφέρετε να βρείτε τον εαυτό σας και να τον αγαπήσετε γιατί από εκεί ξεκινάνε όλα.

 Σας ευχαριστώ πολύ που με ακούσατε.

Κύριε Δήμαρχε, κυρίες και κύριοι,

Βρισκόμαστε σήμερα εδώ με αφορμή τη γιορτή της Αγάπης, τα Χριστούγεννα. Εκπροσωπώντας το σχολείο μου θα ήθελα να μιλήσω για αυτό το συναίσθημα - την αγάπη - το οποίο δεν είναι πια τόσο αγνό και έχει αρχίσει να χάνεται στην σημερινή κοινωνία μας. Γιατί όμως σήμερα δεν είναι τόσο αληθινή και λείπει από την καθημερινότητά μας ;

 Η αγάπη είναι ένα βαθύ συναίσθημα ενδιαφέροντος, τρυφερότητας και αφοσίωσης σε πρόσωπα ή και πράγματα. Με άλλα λόγια είναι το ενδιαφέρον και ο ψυχικός δεσμός που ενώνει τους ανθρώπους. Παρά το γεγονός ότι στις ημέρες μας συχνά χρησιμοποιούμε τον όρο “αγάπη” για να δηλώσουμε το ερωτικό συναίσθημα, στην πραγματικότητα η αγάπη ως συναίσθημα διαφοροποιείται σημαντικά από τον έρωτα και δεν περιέχει το στοιχείο της ερωτικής έλξης. Η αγάπη διακρίνεται σε ποικίλες μορφές, όπως η γονική αγάπη, η ερωτική αγάπη, η αγάπη προς τον συνάνθρωπό μας, η αγάπη προς τον εαυτό μας και άλλες πολλές μορφές αγάπης. 

Η αγάπη είναι το κλειδί που ανοίγει διάφορες πόρτες, όπως της χαράς, του μίσους, της ζήλιας και του φόβου . Κάποια γνήσια χαρακτηριστικά της αγάπης, είναι η ανιδιοτέλεια και η αφοσίωση. Η έλλειψη προσωπικού κέρδους είναι που προσδίδει στην αγάπη τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της. Η αγάπη, θα έπρεπε να είναι αγνή, χωρίς την προσδοκία της ανταπόδοσης. Επιπλέον, η αγάπη δεν είναι κτητική. Εκείνος που αγαπά κάποιον, δε θα έπρεπε να νιώθει την ανάγκη να ελέγχει το πρόσωπο που αγαπά. Αντιθέτως θα έπρεπε να χαίρεται όταν βλέπει εκείνο το πρόσωπο να ζει ελεύθερο. Ακόμη, η αγάπη σημαίνει αποδοχή. Και μάλιστα απόλυτη αποδοχή. Όταν αγαπάμε έναν άνθρωπο, τον αγαπάμε για αυτό που είναι και όπως είναι. Επίσης, ένα άλλο χαρακτηριστικό της αγάπης είναι η ανοχή. Οι ελλείψεις και τα ελαττώματα του άλλου δεν αποτελούν αιτία για να “διακοπεί” η σχέσης ανάμεσα σε δυο άτομα. Ο άνθρωπος που αγαπά αποδέχεται το άλλο πρόσωπο πλήρως με τα πιθανά ελαττώματά του. Παράλληλα, η αγάπη συγχωρά. Τα λάθη του άλλου ατόμου δεν θα έπρεπε να προκαλούν επιθυμία αντεκδίκησης. Άλλωστε, όποιος αγαπά έναν άνθρωπο είναι έτοιμος και να τον συγχωρέσει. Κατά συνέπεια η αγάπη αποτελεί ένα ισχυρό συναίσθημα που προσφέρει στήριξη στο άτομο και προσδίδει ένα βαθύτερο νόημα στη ζωή του. Η αγάπη είναι σαν τα ναρκωτικά. Όταν δεν υπάρχει, το άτομο νιώθει ότι τη θέλει απελπισμένα κι όταν υπάρχει δεν μπορεί να την παρατήσει - γίνεται εθισμένο . Έτσι όταν δεν νιώθουμε αγάπη για κάποιον , την θέλουμε απεγνωσμένα κι όταν υπάρχει το συναίσθημα δε θέλουμε να εξαφανιστεί. Όταν το άτομο νιώθει ότι το αγαπούν, αποκτά αυτοπεποίθηση και αντιμετωπίζει τις διάφορες καταστάσεις με περισσότερο σθένος και το ίδιο προσφέρει ανιδιοτελή αγάπη στους γύρω του. Επιπλέον η αγάπη επιτρέπει τη δημιουργία σταθερών και ειλικρινών σχέσεων. Το άτομο μαθαίνει να εμπιστεύεται τους άλλους και ξεχνάει τον εγωισμό του και την καχυποψία. Συνεπώς, η αγάπη καλύπτει βασικές συναισθηματικές ανάγκες του ατόμου.

 Παρόλο που η αγάπη είναι μια “αναγκαιότητα” για το κάθε άτομο, στην σημερινή κοινωνία μας η έλλειψη της δεν περνά απαρατήρητη.  Ένας από τους λόγους για τον οποίο δεν υπάρχει η αγάπη στην κοινωνία μας είναι ότι οι ανθρώπινες σχέσεις πια είναι επιφανειακές και ψυχρές σε συνδυασμό με την αδιαφορία για τον συνάνθρωπό μας. Άλλος λόγος είναι ότι κυριαρχεί το συμφέρον του καθενός, επικρατεί το ατομικό “εγώ” δηλαδή. Έτσι τείνουμε να αντιμετωπίζουμε τους άλλους ως μέσο για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων μας ή εμπόδιο για την πραγματοποίηση των στόχων μας. Ως ανθρώπινα όντα νοιαζόμαστε περισσότερο να δείχνουμε στους γύρω μας ότι είμαστε “ανώτεροι” δημιουργώντας ανταγωνιστές παρά φιλικές σχέσεις. Ακόμα άλλη μια αιτία είναι ο έντονος ρυθμός ζωής, ο οποίος δεν αφήνει χώρο στην αγάπη, περιορίζοντας τις διαπροσωπικές σχέσεις μας. Παράλληλα δεν έχουμε επαφή με τους συνανθρώπους μας και πολλοί επηρεαζόμαστε κι από τα ΜΜΕ - social media - και καταφεύγουμε πίσω από μια οθόνη καλλιεργώντας την πλασματική αγάπη. Ακόμη είναι η οικογένεια και το σχολείο που δεν συμβάλλουν στην καλλιέργεια των ανθρώπων όσο θα έπρεπε, αφού δημιουργούν εγωιστικά όντα.

Συνοψίζοντας, η αγάπη είναι ένα αναγκαίο συναίσθημα για όλους μας και σίγουρα συμβάλλει ψυχικά και ηθικά. Τελικά,  η αγάπη είναι ένα όπλο που μπορούμε να το χειριστούμε από μακριά ή από κοντά. Μπορούμε να δούμε τον εαυτό μας σε αυτό. Είναι όμορφο... μέχρι να μας κάνει να αιμορραγήσουμε... 

Σας ευχαριστώ που με ακούσατε

Κυρίες και κύριοι,

Με αφορμή τη σημερινή εκδήλωση για την Αγάπη βρισκόμαστε εδώ για να γιορτάσουμε το κοινό συναίσθημα που μας ενώνει. Εκπροσωπώντας λοιπόν  το σχολείο μου θα ήθελα να εκφράσω τις σκέψεις , τα συναισθήματά και τις ανησυχίες των νέων ανθρώπων για την Αγάπη. Τι ορίζει την αληθινή αγάπη και ποιοι είναι οι λόγοι που απουσιάζει από την εποχή μας;

Η αγάπη έχει συγκεκριμένα γνωρίσματα που την κάνουν μοναδική. Ο καθένας μας μπορεί να αγαπά και να αγαπιέται. Πρόκειται για ένα συναίσθημα που αγνοεί κάθε είδους διάκριση, που αφήνουμε να μας περιορίσει μέσα στην κοινωνία. Γι αυτή δεν υπάρχει φύλο, ομορφιά, εθνικότητα, χρώμα. Ένας άνθρωπος που αγαπά πραγματικά, αφήνει τον εαυτό του πίσω και κάνει τα πάντα για αν δει το υποκείμενο της αγάπης του ευτυχισμένο, δεν υπολογίζει το συμφέρον και δεν απαιτεί καμιά ανταμοιβή. Η ανταπόδοση της αγάπης εί ναι το ίδιο το δικαίωμα του να μπορεί κανείς να την εκφράσει. Η αγάπη επίσης χαρακτηρίζεται και από την αποδοχή και τη συγχώρεση. Είναι αδύνατο κανείς να αγαπήσει χωρίς πρώτα να αναγνωρίσει και να αποδεχθεί τις ιδιαιτερότητες και την ταυτότητά του ανθρώπου που αγαπά. Αν προσπαθήσει κανείς να υπερβεί τα όρια του άλλου και να αναγκάσει την αλλαγή αυτών των ιδιαιτεροτήτων, τότε οδηγείται στην καταπίεση και ξεκινά να μειώνει την ελευθερία του. Η αγνή αγάπη μας υποχρεώνει να δούμε πέρα από τον εαυτό αμς και τις προκαταλήψεις μας. Είναι το μέσο για να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι.

Παρόλο που η αγάπη ανοίγει το δρόμο για βελτίωση , η κοινωνία μας είναι έτσι δομημένη που δεν παρέχει τις κατάλληλες προϋποθέσεις για την καλλιέργειά της. Από πολύ μικροί καταλαβαίνουμε την αξία του ¨εγώ¨, ότι για να πάμε μπροστά θα χρειαστεί να σπρώξουμε κάποιον άλλον προς τα πίσω. Δεν έχουμε μάθει να δεχόμαστε και να προσφέρουμε βοήθεια , είμαστε επιφυλακτικοί και δεν αναπτύσσουμε στενές σχέσεις μεταξύ μας. Αντί να αγαπάμε τον συνάνθρωπο, τον φοβόμαστε και χαιρόμαστε με τη δυστυχία του. Σκεφτόμαστε πονηρά και ύπουλα. Θέλουμε να δείχνουμε πως γνωρίζουμε τι σημαίνει αγάπη μόνο και μόνο για να μας αγαπούν οι άλλοι, για το κέρδος, για το δικό μας συμφέρον. Τίποτε πλέον δε δίνεται ανιδιοτελώς.

Εν ολίγοις, αν και η αγάπη είναι ένα ισχυρό συναίσθημα, εμείς θεωρούμε τον άνθρωπο που αγαπά εύθραυστο και αδύναμο. Ελπίζω σήμερα όλοι αν κατανοήσαμε πως δεν αγαπάμε για εμάς , αλλά για όλους. Αγαπάμε για να μπορέσουμε να ενωθούμε, να νοιαστούμε ο καθένας για τα αισθήματα και τη θέση και του άλλου. Μακάρι αυτό αν το νιώσουμε όλοι!

Σας ευχαριστώ που με ακούσατε!

 

 

 

 

(Ήταν τρεις από τις ομιλίες που έγραψαν μαθήτριες/ες της Α Λυκείου ου 2ου ΓΕΛ Κω για το νόημα της Αγάπης και τα αίτια της έλλειψής της από τη σημερινή εποχή ).