Τρίτη Ηλικία /Ηλικιωμένοι - "Κι οὔτε ἔχει σημασία πού ἀσπρίσαν τά μαλλιά μου....."

Η Τρίτη ηλικία/ οι ηλικιωμένοι είναι μια από τις θεματικές ενότητες της Έκθεσης της Α’ Λυκείου. Μια ενότητα που έχει πολλές προσεγγίσεις και έρχεται να σπάσει και μια διαμορφωμένη αντίληψη πολλών εφήβων σχετικά με τα γεράματα. Στο πρώτο μάθημα τα παιδιά αντέδρασαν αρνητικά λέγοντας: «Μα τι βαρετά θέματα είναι αυτά; Γιατί να ασχοληθούμε με τους γέρους;». Στο επόμενο μάθημα που προσεγγίσαμε το θέμα πολυδιάστατα συμμετείχαν με μεγαλύτερη προθυμία- μάλιστα κάποιοι ήρθαν και μου είπαν ότι ένιωσαν ντροπή που εκφράστηκαν αρνητικά αρχικά.

Βέβαια, τα τελευταία χρόνια, όλοι μας, και όχι μόνο τα παιδιά, έχουμε αναπτύξει μια αντίληψη πως τα άτομα της Τρίτης ηλικίας είναι άτομα με ειδικές ανάγκες. Από τη μια έχουμε την άποψη ότι οφείλουμε τον απόλυτο σεβασμό σε αυτούς και από τη άλλη συμπεριφερόμαστε στους ηλικιωμένους σα να είναι μωρά και τους οδηγούμε στην απομόνωση.

Στη διδακτική αυτή προσέγγιση έγινε μια προσπάθεια να δούμε πολυπρισματικά το θέμα – όσο αυτό είναι εφικτό στο σφιχτό χρονοδιάγραμμα της εξεταστέας ύλης. Ακολουθούν τα κείμενα που μελετήσαμε : ένα πρώτο κριτήριο -εισαγωγή στο θέμα (με ένα άρθρο το οποίο αλίευσα από τη συνάδελφο Αλεξάνδρα Γερακίνη)- , μια συρραφή άρθρων που αφορούν την Τρίτη ηλικία – μοναξιά, ψυχαγωγία, τρόποι αντιμετώπισης της περιθωριοποίησης των ηλικιωμένων- που συνοδεύονται από τα αντίστοιχα βίντεο και ένα φύλλο εργασίας για μια ταινία που είδαμε, την ταινία «Ο κύριος Όβε». Στο φύλλο εργασίας μια από τις ασκήσεις ήταν να εκφωνήσουν οι μαθητές τον επικήδειο λόγο υποδυόμενοι την Παρβάνε, την νέα κοπέλα που μετακομίζει δίπλα στον Όβε με την οικογένειά της και γίνονται φίλοι. Ακολουθούν τα έγγραφα που χρησιμοποιήθηκαν καθώς και το φύλλο εργασίας για την ταινία.

 

Αγαπημένε Οβε

Θέλω να αρχίσω λέγοντας σου ένα ευχαριστώ. Ευχαριστώ που άνοιξες την πόρτα του σπιτιού σου αλλά και την καρδιά σου στους φασαριοζους νέους σου γείτονες. Ευχαριστώ που μου έμαθες να οδηγώ, τον τελευταίο καιρό στο αμάξι πάντα σε σκέφτομαι, σκέφτομαι εκείνη τη φορά που φώναξε στο αμάξι πίσω μας μόνο και μόνο επειδή με άγχωνε. Εκείνη ήταν η στιγμή που κατάλαβα ότι η σχέση μας θα εξελισσόταν. Ήμουν σίγουρη και έτσι έγινε. Εξελίχθηκε σε κάτι τόσο όμορφο και για αυτό σε ευχαριστώ αγαπημένε μου Οβε.Ξέρεις οι μικρές σε αγάπησαν πολύ. Δεν ξέραμε πως να τους το πούμε και όταν τελικά το έμαθαν ας πούμε πως δεν το πήραν και με τον καλύτερο τρόπο. Ήταν πολύ δύσκολο για όλους μας. Χαιρομαι όμως που τουλάχιστον έφυγες ήρεμος και πλέον είσαι με την γυναίκα σου, ξέρω ποσό την αγαπούσες και σου έλειπε και ξέρω ότι είσαι καλά και ότι είστε μαζί και σε προσέχει. Ακουγόταν υπέροχος άνθρωπος μακάρι να την είχα γνωρίσει. Το σπίτι σου είναι άδειο πλέον και ίσως είναι προτιμότερο να μείνει έτσι. Να σου πω την αλήθεια δεν θα ήθελα να το πάρει κάποιος άλλος, για εμένα για πάντα θα είναι το σπίτι σου, το σπίτι του κυρίου Οβε. Λειπεις και όλα δείχνουν δύσκολα δεν ξέρω από ποιον να ζητήσω βοήθεια όταν την χρειαστώ. Κανεις δεν είναι σαν εσένα. Εσυ ήσουν εκεί πάντα τώρα που δεν είσαι απλά δεν είναι το ίδιο. Μέχρι και η γάτα σε ψάχνει ακόμα, της έλειψες φαίνεται. Μου σταθηκες σαν πατέρας και είμαι ευγνώμων που ήσουν στην ζωή μου. Ήσουν υπέροχος και ξεχωριστός, να ξέρεις πως σ‘αγαπω πολύ και δεν θα σε ξεχάσω ποτέ κύριε Οβε.

Κωνσταντίνα Ξανθοπούλου

 

 Ευχαριστώ όλους που ήρθατε και τιμάτε με την παρουσία σας τον Κύριο Όβε, σας ευχαριστώ για την συμπαράσταση σας.

Ο κύριος Όβε ήταν ένας καταπληκτικός άνθρωπος που σιχαινόταν την αδικία. Όλοι μέσα της αδικάς τον γνωρίσαμε γιατί μόνο τότε θα σου έπιανε την κουβέντα. Καλόκαρδος και ξεροκέφαλος ώρες ώρες αλλά πολύ αγαπητός άνθρωπος.Θυμάμαι τις στιγμές που ζήσαμε μαζί,μου έλεγε τόσα πολλά για τα αυτοκίνητα, δεν σταματούσε ποτέ να μου μιλάει για αυτά. Όταν μου έλεγε για την γυναίκα του γυάλιζαν τα μάτια του όπως τότε που μου είχε πει πόσο θα ήθελε να πάρει ένα νέο αυτοκίνητο. Η γυναίκα του ήταν το πιο ακριβό πράγμα στην ζωή του και πριν αλλά και  μετά το θάνατό της. Θυμάμαι τότε που γέλασε πρώτη φορά μαζί μου. Ήταν καταπληκτικό, δεν μπορούσαμε να σταματήσουμε.Ήταν ένας άνθρωπος που είχε νόημα η ζωή του. Η απώλειά του θα είναι αισθητή στην γειτονιά. Μας βοηθούσε όλους, αλλά υπήρχαν στιγμές που τσακωνόμασταν μεταξύ μας σαν μικρά  παιδιά. Ομολογώ πως ήταν οι ι καλύτερες στιγμές μας, σαν μια οικογένεια. Η αγαπημένη μου μέρα με τον κύριο Όβε ήταν όταν χρειάστηκε να με πάει στο νοσοκομείο, με το ζόρι φυσικά πήγαμε γιατί αυτός δεν ήθελε. Περάσαμε  ωραίες στιγμές κοντά του. Θα περνάγαμε και άλλες καλές στιγμές αν ήταν εν ζωή. Δεν  θα άλλαζα τίποτα αν γυρνούσα τον χρόνο πίσω. Ήταν ένας άγγελος χωρίς φτερά και ο Θεός αποφάσισε να τον πάρει από κοντά μας και να πάει να ξανά δει την αγαπημένη του γυναίκα. Κύριε Όβε, αν μας ακούς, εμείς που βρισκόμαστε εδώ σε αγαπάμε πολύ. Θα προσπαθήσουμε να συνεχίσουμε ό,τι άφησες στην μέση. Και όσο για την πρωινή σου βόλτα, μην ανησυχείς θα την κάνω εγώ.

Μαίρη Ντεμάι

Σήμερα είμαστε όλοι εδώ για να τιμήσουμε και να αποχαιρετίσουμε τον Οβέ. Που ήταν πάντα εκεί  για εμάς. Για ο,τιδήποτε τον χρειαζόμασταν. Που ποτέ δεν μας αρνήθηκε τίποτα και πάντα μας αγαπούσε ακόμα και αν δεν το έδειχνε συχνά. Εξάλλου όπως έδειξε και η διάγνωση δεν τον χάσαμε για κανέναν άλλο λόγο πέρα από την μεγάλη του καρδιά. Που τελικά σε αυτή την περίπτωση δεν ήταν η αιτία για να παραμείνει στην ζωή.

Ο Οβέ ήταν και θα είναι μέσα στην καρδιά μου ένας από τους πιο αγαπητούς ανθρώπους που είχα στην ζωή μου. Αν και δεν το έδειχνε συχνά ο Οβέ ήταν κάποιος σας όλους εμάς. Ήταν  ένας άνθρωπος έτοιμος να χαρίσει την αγάπη του. Ήταν πάντα πρόθυμος να μας παρέχει βοήθεια ακόμα και όταν εμείς δεν  του την ανταποδίδαμε ποτέ. Μας βοηθούσε όλους, πάντα και για τα πάντα. Ο Οβέ ήταν  ένας πολύ ευαίσθητος και καλόκαρδος άνθρωπος. Ήταν πολύ υποστηρικτικός  και μπορούσε κανείς να βασιστεί σε αυτόν. Για εμένα ήταν ένα πολύ έμπιστο άτομο από την αρχή. Ένιωσα πως απλά  μπορούσα να τον εμπιστευτώ χωρίς κανένα δισταγμό. Ο Οβέ ήταν ένας πολύ έξυπνος άνθρωπος. Είχε την λύση για κάθε πρόβλημα. Μπορούσε να φτιάξει τα πάντα. Ήταν ένας άνθρωπος με αρχές και προσπαθούσε να τις μεταφέρει και στους άλλους. Του άρεσε η τάξη και η ησυχία. Ήθελε όλοι και όλα να βρίσκονται στην εντέλεια. Επιπλέον θα ήθελα να αναφέρω την απεριόριστη αγάπη του για τα παιδιά. Τα αγαπούσε πολύ. Ήταν γλυκός και τρυφερός. Τα φρόντιζε και τα προστάτευε σαν δικά του . Μπορούσε να μένει για ώρες μαζί τους και το ίδιο και αυτά. Αν και απόμακρος είχε καρδιά μικρού παιδιού. Όποιος τον γνώριζε πραγματικά γνώριζε ότι ήταν ένας πολύ ξεχωριστός άνθρωπος, άξιος θαυμασμού και ένα πολύ καλό πρότυπο. Ο Οβέ ήταν ένας από τους πιο δυνατούς ανθρώπους που γνώρισα ποτέ. Δεν ξέρω πως και γιατί αλλά ξέρω ότι είχε περάσει τόσα πολλά αλλά παρόλα αυτά δεν τα παράτησε ποτέ.

Ξέρω ότι πολύ από εσάς δεν καταφέρατε να τον γνωρίσετε πραγματικά και αυτό είναι το μόνο που με λυπεί. Γιατί ήταν ένας καταπληκτικός άνθρωπος, παππούς και φίλος που άξιζε όλη την υπομονή και την επιμονή. Εύχομαι να περνάει καλά εκεί ψηλά στον ουρανό. Τελικά η μεγάλη σου καρδιά δεν σου ανταπέδωσε αυτή την φορά. Ξέρω ότι τώρα θα πας να συναντήσεις την γυναίκα σου Οβέ. Εύχομαι αυτή η ταλαιπωρημένη σου ψυχή να αναπαυθεί επιτέλους εν ειρήνη.

 Αντίο Οβέ, θα μας λείψεις,  θα σε θυμόμαστε για πάντα.

Κωνσταντίνα Χρηστοφή

 

 

 

 

Πολλοί από εσάς, μπορεί να μην τον γνωρίσατε όπως εγώ και να μην είδατε την άλλη του πλευρά, που τόσα χρόνια προσπαθούσε να κρύψει. Θα ήθελα λοιπόν, να τη μοιραστώ μαζί σας, διότι τον κύριο Όβε αξίζει να τον θυμόμαστε με όλες του τις αρετές.

Ο ίδιος μου έμαθε να μην τα παρατάω και ότι τα εμπόδια είναι για να τα προσπερνάμε. Ήταν ο πρώτος άνθρωπος που μπήκε στον κόπο και είχε την υπομονή να μου μάθει να οδηγώ, παρά τις επανειλημμένα αποτυχημένες προσπάθειες. Χωρίς να το γνωρίζει, ήταν ο πρώτος που εμπιστεύθηκα να κρατήσει τα παιδιά μου, που με τον καιρό έφτασαν να τον αποκαλούν παππού. Δεν ήταν εύκολο να «ανοιχτεί», αφού όλοι γνωρίζουνε πόσο πεισματάρης μπορούσε να γίνει, όμως δε θα άλλαζα τίποτα από τον χρόνο μου μαζί του. Η σχέση μας μου έμαθε πολλά. Μου έμαθε πως ό,τι βάζεις στόχο μπορείς να το καταφέρεις, ότι η ζωή είναι πολύ μικρή για να κρατάς κακίες και να μη ζεις τη στιγμή στο έπακρο. Επίσης, χωρίς να το καταλάβει, μου έμαθε ότι παρά τις ατυχίες που θα συναντήσεις, η ζωή έχει πάντα κάτι καλό στο τέλος του μονοπατιού να σε περιμένει. Στη ζωή ο ίδιος δε στάθηκε τυχερός, παρά την αισιοδοξία και τη γεμάτη όρεξη ψυχή του, δεν κατάφερε όσα του άξιζαν. Μετά τη μετακόμιση, μου στάθηκε περισσότερο από όλους, αλλά το σημαντικότερο είναι ότι στα μάτια μου πήρε τον ρόλο του πατέρα και κοιτώντας τον, ήξερα ότι ήμουν η κόρη που δεν κατάφερε να έχει ποτέ.

Σας ευχαριστώ πάρα πολύ που παρευρεθήκατε σήμερα, σημαίνει πολλά για όλους μας.

Κατερίνα Χατζηστέργου

 

 

Ο Κύριος Οβε ήταν ένας καλός άνθρωπος. Πολλοί μπορεί να τον χαρακτήριζαν ως αγενή η αχώνευτο αλλά ήταν απλά πληγωμένος από τον χαμό της γυναίκας του. Ήταν ένας κλειστός άνθρωπος και όταν για πρώτη φορά μου μίλησε για την αγαπημένη του, τα μάτια του γυαλιζαν.  Έτσι κατάλαβα πόσο πολύ την αγαπούσε. Ο Κ. Οβε ηταν ένα μοναχικό άτομο που ζητούσε βοήθεια με τον δικό του τρόπο.

Πάντα με βοηθούσε και χαίρομαι που ήταν γείτονας μου. Εκείνος ήταν ο άνθρωπος που μου έμαθε να οδηγώ κιολας, και αύριο δίνω μαθήματα οδήγησης, χάρης αυτόν. Και υπόσχομαι να μην πάρω ποτέ volvo, γιατί ξέρω πόσο τα μισείς. Θυμάμαι όταν δεν μπορούσα να μάθω να οδηγώ και ήμουν στα πρόθυρα να τα παρατήσω αλλά μου είπες ότι είμαι μια δυνατή γυναίκα γιατί έχω περάσει τόσα και αυτό έχει μείνει μαζί μου από τότε. Κάθε φορά που νιώθω αδύναμη σκέφτομαι τα λόγια σου. Μου λείπεις πολύ φίλε μου! Δεν σε κατηγόρησα ποτέ για την ψυχρή σου στάση γιατί σε καταλάβαινα και κατανοώ ότι ο καθένας χειρίζεται τον πόνο με διαφορετικό τρόπο. Ξέρω ότι τώρα θα εισαι επιτέλους με την Σονια σου και ελπίζω η καρδιά σου να είναι χαρούμενη επιτέλους. Καλό παράδεισο να έχεις!

‘Ελενα Σανάι

 

 

Αγαπημένε μας Οβε,

Είναι μεγάλη η θλίψη που μας κυρίευσε όλους μας με την είδηση του θανάτου σου. Λίγα λόγια μέσα από την καρδιά μου τώρα που έφυγες από τον μάταιο τούτο κόσμο και  ταξιδεύεις για την μόνιμη κατοικία σου. Ξέρω ότι είχες μια πραγματικά μεγάλη καρδιά και αυτό είναι το πιο γλυκό πράγμα του κόσμου για έναν άνθρωπο και ας ήταν αυτή η αιτία που σου στέρησε την ζωή, ήσουν άνθρωπος ικανός και έξυπνος κατάφερες μέσα από τις δυσκολίες και κακουχίες της ζωής να βγεις νικητής. Δεν υπέκυψες ποτε παλευες μέχρι την τελευταία στιγμή να βοηθήσεις οποιον είχε ανάγκη. Φαινόσουν σκληρός και απόμακρος αλλά ήσουν απλά ένας άνθρωπος πονεμενος που όμως είχε ακόμα πολύ αγάπη να δώσει, ένας άνθρωπος αληθινός, ένας άνθρωπος με αγνή ψυχή και καθαρό βλέμμα, μπορεί ότι αγάπησες πολύ να σου το στερησανε μα δεν σου πήραν την ψυχή, δεν σε νικήσανε. Η αλήθεια είναι πως από την  πρώτη φορά που σε είδα κατάλαβα ότι δεν είχες ίχνος κακίας μέσα σου μόνο καλοσύνη και αγάπη ήξερα ότι οποιαδήποτε στιγμή σου χτυπούσα την πόρτα εσύ θα ήσουν εκεί να με βοηθήσεις αγαπημένε μου Οβε. Και τώρα έφυγες από κοντά μας για πάντα και μόνο στην σκέψη ότι δεν θα σε δω πότε ξανά καταρρεω. νίκησες τα πάντα κατάφερες πολλά μπορεί να μην νίκησες τον θάνατο, νίκησες όμως την ζωή.Καλο παράδεισο και καλό ταξίδι Οβε μου αναπαυσου εν ειρήνη.

Γιάννα Τζαφάι

 

 

Δύσκολη η δουλεια μου σήμερα, να πρέπει να πω τα λόγια του αποχαιρετισμού. Δεν είναι ένας απλός αποχαιρετισμός ο σημερινός με τον κύριο Όβε. Δεν είναι απλά ένα αντίο και θα συναντηθούμε ξανά αύριο ή μετά από λίγο καιρό.

Σήμερα αποχαιρετώ οριστικά τον κύριο Όβε. Έναν άνθρωπο που δεν γνώρισε πολύ καιρό πριν και δεν το γνωρίζω για χρόνια. Έναν άνθρωπο που από έξω δεν θα έλεγες και πως ήταν ο καλύτερος άνθρωπος, αλλά μέσα του ξέρω πως ήταν από τους καλύτερους ανθρώπους που έχω γνώρισει. Στην αρχή ήταν απλά ένας γείτονας. Ένας τυπικός γείτονας που δεν τα πήγαινε καλά με όλους και που εύκολα θύμωνε. ‘Ηξερες όμως πως ήταν ένας γείτονας που θα μπορούσες να του ζητήσεις κάτι και παρόλο που θα γκρίνιαζε και θα παραπονιόταν θα σε βοηθούσε. Έτσι αργότερα, έγινε κάτι σαν δάσκαλος - πατέρας για εμένα. Όσο πιο πολλά γνώριζα για εκείνον τόσο πιο πολύ τον καταλάβαινα κι ένιωθα κοντά του. Όποτε χρειαζόμουν κάτι, ήταν ο πρώτος που σκεφτόμουν. Πάντα πρόθυμος να βοηθήσει. Ακόμα και τα λόγια του ίσως σε πλήγωναν, ήταν για να σου μάθουν κάτι. Για τα παιδιά μου, ίσως να έγινε κάτι σαν παππούς τους. Τον αγαπούσαν κι εκείνα. Πολύ. Ένας άνθρωπος που δεν μετανιώνω που το γνώρισα. Πάντα θα το θυμάμαι. Δε θα τον ξεχάσω. Εύχομαι να μην μετανιώνεις για τη ζωή που έζησες και να είδες το φως της ευτυχίας.

Να ξέρεις, πως όσοι έχουν μαζευτεί σήμερα εδώ, η αγάπη τους για εσένα είναι απέραντη και δε θα σε ξεχάσει ποτέ κανείς.

Γκιουλσέν Χατζηκαρά

ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΓΗΡΑΤΕΙΑ by Γιώτα Κεφαλά

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΡΘΡΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ... by Γιώτα Κεφαλά

Ο κύριος Όβε, Φύλλο εργασίας by Γιώτα Κεφαλά