ΜΑ ΤΙ ΦΤΑΙΩ ΕΓΩ;
Ο ρατσισμός - δυστυχώς για τη κοινωνία - αποτελεί συχνό φαινόμενο το οποίο συναντάται
πάντα και παντού. Δ εν ξεχωρίζει ηλικίες, έθνη, εμφάνιση...ανθρώπους. Ή βασικά
τα ξεχωρίζει! Δεν είναι λίγα τα άτομα που υποφέρουν από ρατσιστικές και
ξενοφοβικές συμπεριφορές στη χώρα μας. Τρανό παράδειγμα είναι ο Αλβανός συγγραφέας
Γκαζμέντ Καπλάνι . Φυσικά ο ρατσισμός δεν περιορίζεται μονάχα σε ελάχιστες
γνωστές προσωπικότητες των οποίων η ιστορία έγινε γνωστή, αλλά αφορά και καταπιέζει δεκάδες ή ακόμη και
εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες χώρες. Ποιες είναι
όμως οι δυσμενείς επιπτώσεις του ρατσισμού πάνω στον καθημερινό άνθρωπο;
Πρώτα πρώτα πρέπει να
αντιληφθεί κανείς την πραγματική όψη των γεγονότων που τον περιβάλλουν. Δουλειά
ρουτίνας στη σημερινή Ελλάδα έχει καταλήξει η αδιαφορία απέναντι σε ρατσιστικές
εκφράσεις και συμπεριφορές. Οι χώροι εργασίας έχουν κατακλυστεί από ανθρώπους
που στερούνται τα βασικά δικαιώματα και δίκαιους μισθούς . «Αχ αυτοί οι καημένοι
οικονομικοί μετανάστες!». Οικονομικοί
από τη λέξη οικονομία, εκείνη που στη χώρα μας είναι κατεστραμμένη έως και
ανύπαρκτη. ''Ποιο κράτος πρόνοιας;'', ''Α! Είναι μόνο για τον Έλληνα πολίτη.''
Αυτόν που στις πλάτες μεταναστών χτίζει περιουσία και κατακλέβει το ίδιο κράτος
πρόνοιας! Πάνω από όλα λογικοί και δίκαιοι, αυτά τα πανέξυπνα παιδιά του
Πλάτωνα και του Αριστοτέλη! Η εκμετάλλευση είναι εμφανέστατη. Ιδιαίτερα στον
εργατικό τομέα. Οι νόμοι; Οι νόμοι υπάρχουν για να μην τηρούνται - προφανώς με τη συγκατάθεση των τοπικών
πολιτευτών και υπό την αιγίδα των μικροπολιτικών συμφερόντων συνήθως. Ως εκ
τούτου το άτομο βιώνει την αδικία και την εκμετάλλευση στο πετσί του (καλό
σενάριο) ενώ στη χειρότερη τον απόλυτο επαγγελματικό αποκλεισμό από πλευράς
εργοδοτών νεοναζί!
Η κλασική εκδοχή λέει πως το περιθώριο είναι τα Εξάρχεια των
Αθηνών και οι αναρχικοί, τα ''σκουπίδια'' αυτά της πολιτικής, οικονομικής και
κοινωνικής σκηνής. Στη σημερινή εποχή ο κάδος του περιθωρίου έχει ξεχειλίσει
μιας και είναι γεμάτος με άλλου είδους ''σκουπίδια'' ονομαζόμενα ''Όχι Έλλην,
όχι ορθόδοξος, όχι οικογενειάρχης.'' Τούτη η απομόνωση στοιχίζει υπερβολικά στη ψυχική υγεία του ατόμου. Τον κυριεύει ένα
αίσθημα μοναξιάς και καταπίεσης το ποίο σαν ένα pdf σε υπολογιστή συμπιέζεται μέχρι που
μια ωραία πρωία ...crushάρει! Ο άνθρωπος καταντά καχύποπτος , ακόμα και προς τους
αγνούς συμπολίτες που επιθυμούν να τον στηρίξουν, και πολλές φορές επιθετικός.
Ένα βήμα πιο πέρα βρίσκεται το μίσος, μίσος προς τον εαυτό του λόγω του ότι
ντρέπεται για το ποιος είναι, και μίσος απέναντι στη κοινωνία που τον αναγκάζει
να κρύβεται πίσω από πολλές μάσκες, προκειμένου να ενταχτεί επιτέλους σε εκείνη
και ας μην τα καταφέρνει στην τελική.
Πολλές φορές τα παζαροκάναλα της
κυβέρνησης διαλαλούν με μια φωνή δυνατή ''Ο 34χρονος Αλβανός δράστης...''. Ο
Αλβανός δεν είναι ένας τυχαίος προσδιορισμός στη λέξη δράστης. Είναι έθνος,
εργοστάσιο παρασκευής (για τους αστούς καπιταλιστές ανάμεσα στους αναγνώστες)
''όχι δικό μας αλλά πιο βάρβαρο και παράνομο αλβανικό''. Τώρα που ειπώθηκε και το άκουσαν όλοι μπορεί
να πάνε ήσυχα για ύπνο, μιας και η υπόληψη του ελληνικού κράτους έμεινε
ανέπαφη, ο δράστης δεν είναι προϊόν της ελληνικής κοινωνίας (αλλά της ξένης) ή
μήπως τελικά όχι;
Συγγνώμη κύριε, αλλά δεν σας θέλουμε.
Έχεις έρθει από έναν
ξένο τόπο αναζητώντας ένα μέλλον, μία νέα αρχή, μία καλύτερη ζωή και ξαφνικά
βρίσκεσαι αντιμέτωπος με την απέχθεια ενός τόπου στον οποίο κανείς δεν θέλει να
χωράς. “Το επάγγελμά σου είναι σκληρό” ονομάζεται το κείμενο του Γκαζμέντ
Καπλάνι από το βιβλίο του “ Μικρό Ημερολόγιο Συνόρων” το οποίο μελετήσαμε μέσα
στην τάξη για την σκληρή πραγματικότητα του να είναι κανείς μετανάστης - ή
μάλλον - ανεπιθύμητος. Με αφορμή λοιπόν το απόσπασμα αυτό θα ήθελα να αναφερθώ
στις συνέπειες που έχει ο ρατσισμός στην κοινωνική ζωή και τον εσωτερικό κόσμο
των ατόμων που τον βιώνουν.
Από την πρώτη κιόλας
στιγμή η κοινωνία αποδίδει στους μετανάστες όλα τα ανεπιθύμητα πράγματα, όλα τα
προβλήματα που δημιούργησε και πρέπει να αποβάλλει, έναν κάδο απορριμμάτων που
μαζί με εκείνους θα ήθελε να στείλει πίσω, από όπου και αν ήρθαν. Οι μετανάστες
κουβαλούν το βάρος όλων των δεινών, όλων τον οικονομικών και κοινωνικών κρίσεων
για τα οποία η υπόλοιπη κοινωνία τους έχει πετάξει την ευθύνη. Κάνουν τις
δουλειές που δεν θέλουν οι ντόπιοι, δουλεύοντας σαν ζώα για ανεξήγητες ώρες,
εισπράττοντας χρήματα πολύ χαμηλότερα από τον βασικό μισθό, αρκετά μόνο για να
επιβιώσουν. Γιατι δυστυχώς αυτό είναι το μόνο που η κοινωνία κρινει πως
δικαιούνται: την επιβίωση. Απομονώνονται από όλο τον υπόλοιπο κόσμο και
ξεγυμνώνονται από κάθε ανθρώπινη αξιοπρέπεια, τα δικαιώματα τους δεν είναι
ισάξια των “γνήσιων” Ελλήνων, Αμερικανών, Γερμανών κοκ. και η αναζήτηση
οποιασδήποτε δικαιοσύνης -πέρα από το ότι είναι μάταιη- τους καθιστά αχάριστους
και ασεβείς. Για να “κερδίσουν” την αποδοχή και τον ελάχιστο σεβασμό των
υπολοίπων θα πρέπει να σταματήσουν οι ίδιοι να αποδέχονται τον εαυτό τους. Για
να κάνουν φίλους πρέπει να αλλάξουν το όνομά τους, τον τρόπο που φέρονται, τις
λέξεις που χρησιμοποιούν, την προφορά τους, να απαρνηθούν κάθε τι που συντελεί
στην πολιτισμική, εθνική και κοινωνική τους ταυτότητα. Εξαιτίας του ρατσισμού
οι άνθρωποι αυτοί πρέπει να διαχειριστούν την περιθωριοποίηση, τον κοινωνικό
αποκλεισμό, την εκμετάλλευση και την αδικία.
Όλα αυτά που
προανέφερα επιδρούν αρνητικά και οδηγούν στην απόλυτη ψυχική και κοινωνική συντριβή
του ατόμου. Οι άνθρωποι αυτοί βρίσκονται πλέον παντελώς μόνοι,
περιτριγυρισμένοι από μία κοινωνία που δεν τους θέλει και αρνείται να τους
στηρίξει. Αυτό γεννά μέσα τους αρκετά μεγάλες ανασφάλειες για το αν πραγματικά
ανήκουν κάπου, γνωρίζοντας ήδη πως έχουν εγκαταλείψει την πατρίδα τους για κάτι
καλύτερο. Έτσι, δύσκολα μπορούν πλέον να εμπιστευτούν τους ανθρώπους γύρω τους
και αναπτύσσουν μία στάση φόβου και καχυποψίας απέναντι στην κοινωνία.
Ταυτόχρονα, οι άνθρωποι αυτοί μπαίνουν
σε μία διαδικασία να απορρίψουν την ταυτότητά τους και να υποτιμήσουν την αξία
τους σε μία προσπάθεια να αισθανθούν την αποδοχή. Πολλοί συμβιβάζονται με τη
θέση τους στο κοινωνικό σύνολο, λίγοι καταφέρνουν να κερδίσουν την έγκριση της
κοινωνίας - χάνοντας βέβαια ένα μεγάλο κομμάτι του εαυτού τους- και άλλοι
ενδίδουν στον θυμό και το μίσος που τους έχει καλλιεργηθεί εκδηλώνοντας βία και
επιθετικότητα.
Σε κάθε περίπτωση, οι μετανάστες βρίσκονται πάντα στο
στόχαστρο και είναι εντελώς φυσικό αυτοί οι άνθρωποι κάποια στιγμή να μην
εκδηλώσουν την ίδια αποστροφή προς εμάς.
Ως κοινωνία έχουμε την ευθύνη να τους αποδεχόμαστε και να δημιουργούμε
εξαρχής ένα κλίμα ασφάλειας και στήριξης ανεξάρτητα από το πού προέρχονται.
Βρίσκονται και ζουν στη χώρα μας και για αυτό και μόνο θα πρέπει τα δικαιώματα
τους αλλά και οι ευκαιρίες που δέχονται να είναι ισάξιες με τις δικές μας.
Ρατσισμός: μια μαύρη σελίδα στην Ιστορία του ανθρώπου
Ο ρατσισμός,-
η αντίληψη ότι οι άνθρωποι δεν είναι ίσοι μεταξύ τους λόγω διαφορών μεταξύ τους
όπως, η θρησκεία, οι πολιτικές πεποιθήσεις, η εθνικότητα και άλλα- δυστυχώς
υπάρχει πολύ έντονα στις μέρες μας ακόμα και σε πολυπολιτισμικές κοινωνίες. Ως
ευαισθητοποιημενος έφηβος, με αφορμή από το απόσπασμα του βιβλίου <<μικρό
ημερολόγιο συνόρων>> του Γκαζμέντ Καπλάνι, πήρα την πρωτοβουλία να
συντάξω αυτό το άρθρο σχετικά με τις συνέπειες του ρατσισμού στον μετανάστη που
τον δέχεται.
Αρχικά, η
κοινωνία πολλές φορές δεν δέχεται να τον αντιμετωπίσει ως άνθρωπο και όταν το
κάνει το θύμα αντιμετωπίζεται ως άνθρωπος β κατηγορίας. Ο εκάστοτε μετανάστης
όταν περάσει τα σύνορα έρχεται αντιμέτωπος με την έλλειψη εισοδήματος. Έτσι
πολλοί ντόπιοι εργοδότες τον αντιμετωπίζουν ως αντικείμενο εκμετάλλευσης, αδικώντας
τον συνεχώς. Χαμηλοί μισθοί, απλήρωτες υπερωρίες, κακές συνθήκες εργασίας,
ελάχιστες ως ανύπαρκτες μέρες άδειας είναι μόνο μερικά από τα προβλήματα που
αντιμετωπίζει στο εργασιακό του περιβάλλον. Αλλά εξαιτίας του επαγγελματικού
αποκλεισμού που βιώνει δεν μπορεί να διαμαρτυρηθεί. Εξ άλλου, που θα
διαμαρτυρηθεί; Στον εργοδότη; Θα απολυθεί. Στο κράτος; Όχι μόνο υποτιμάται ως
άνθρωπος από αυτό, αλλά και οι ίδιοι οι νόμοι και τα όργανα επιβολής του είναι
εναντίον του. Όλη ή κοινωνίας είναι εναντίον του και για αυτό βιώνει την
μοναξιά.
Μοναξιά. Αυτή η κατάσταση είναι η αιτία πολλών ψυχολογικών
συνεπειών στην ζωή του μετανάστη. Ξεκινώντας από την κοινωνία η οποία τον
περιθωριοποιεί από την πρώτη στιγμή, ο μετανάστης νιώθει ανεπιθύμητος σε μια
ξένη χώρα, χωρίς συμπαράσταση, φίλους, οικογένεια ή οτιδήποτε άλλο για να μην
“σπάσει”. Ο αγώνας για να μην ανταποδώσει το μίσος που δέχεται από παντού γύρω
του, είναι δύσκολος και ατέλειωτος. Τον καθιστά καχύποπτο ίσως και επιθετικό
και τον βάζει σε σκέψεις. Αφού αντιμετωπίζεται ως δολοφόνος, ληστής,
εγκληματίας γενικότερα γιατί να μην γίνει ένας; Έτσι ο ρατσισμός οδηγεί
μερικούς μετανάστες στην βία και σε πράξεις που πίσω στην χώρα τους δεν θα μπορούσαν
να φανταστούν τους εαυτούς τους να κάνουν.
Σε κάθε περίπτωση, ο ρατσισμός δεν είναι αποδεκτή συμπεριφορά
όποιος και να είναι απέναντι, όποιο και να είναι το ιστορικό του. Για αυτό και
πρέπει να ζει μόνο στις μαύρες σελίδες των βιβλίων της ιστορίας ως ανάμνηση του
τι μπορεί να κάνει ο άνθρωπος σε άλλους ανθρώπους επειδή νιώθει κατώτερος τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου