Δευτέρα 27 Αυγούστου 2018

"Υπέροχος κόσμος", Φίλιππος Μανδηλαράς


Θέλετε να μάθετε τι σκέφτονται οι έφηβοι; Να αφουγκραστείτε τον παλμό τους, τα αισθήματα τους, τις αγωνίες τους; Να μπείτε στο μυαλό τους και να προσπαθήσετε να τους κατανοήσετε; Tο βιβλίο του Φίλιππου Μανδηλαρά καταφέρνει όλα τα παραπάνω!
Στον «Υπέροχο κόσμο», το αποχαιρετιστήριο πάρτι του γυμνασίου , που θα γίνει στο σχολείο τους, η κλοπή των μηχανημάτων που θα χρησιμοποιηθούν καθώς και το σχέδιο επανάκτησης τους , αποτελούν την αφορμή για 14 εφήβους –κορίτσια κι αγόρια- να ξεδιπλώσουν τις σκέψεις τους και να μιλήσουν σε πρώτο πρόσωπο για όλα.
Ο Φώτης θέλει να δείξει στην Ελεονόρα ότι είναι ερωτευμένος μαζί της, η Ελεονόρα θέλει να τιμωρήσει τον καθηγητή της Γυμναστικής για τη ρατσιστική και σεξιστική του συμπεριφορά, ο Αρτίν να γλιτώσει από τη συμμορία που έχει μπλέξει, ο Αντώνης ανησυχεί για το θείο του που πεθαίνει από καρκίνο, η Χριστιάνα μιλάει για το πάθος της για τη μαγειρική, η Τατιάνα εξεγείρεται ενάντια στην κακοποίηση της μητέρας της από τον πατέρα της, η Ιωάννα ανησυχεί για τον αδελφό της που έχει μπλέξει σε μια συμμορία, ο Σάκης , το παλιόπαιδο της ιστορίας, το αγόρι που μεγαλώνει χωρίς πατέρα, θυμώνει με τον αδερφό του και τους συμμαθητές του, η Κέλλυ θέλει να γίνει διάσημη και να γλιτώσει από τη φτώχεια, ο Ανάργυρος , το παπαδοπαίδι θέλει να γλυτώσει από τον εκφοβισμό του Σάκη, η Ραφηλία παραπονιέται για τις φίλες της και λέει κακίες για όλους, η Αντεσίνα προσπαθεί να γλιτώσει από τα μακριά χέρια του φίλου της μητέρας της, ο Χρήστος παρακολουθεί τα πάντα και επεμβαίνει ως από μηχανής θεός , όταν χρειάζεται, η Σμαράγδα αναρωτιέται πώς θα είναι η ζωή μετά το Γυμνάσιο, και όλοι μαζί φτάνουν να καταλάβουν ότι οι παρέες γράφουν ιστορία.
Ο Φίλιππος Μανδηλαράς καταφέρνει να δώσει αληθινή φωνή στους ήρωες του, να πετύχει οι έφηβοι του να είναι αυτόνομοι χαρακτήρες κι όχι καρικατούρες ή πλάσματα της φαντασίας του. Είναι νέα , δεκαπεντάχρονα παιδιά που το καθένα έχει τη δική του ιστορία. Ερωτεύονται, βιώνουν την απόρριψη, αντιδρούν στην αδικία, προσπαθούν να βρουν τη δική τους φωνή, να κατανοήσουν τον κόσμο γύρω τους, να αντιληφθούν τα κίνητρα των άλλων, να προστατέψουν τον εαυτό τους , να εκφράσουν τα συναισθήματα τους, να μιλήσουν για το πόσο ζόρικα βιώνουν την εφηβεία, να αναρωτηθούν για το νόημα της ζωής και του θανάτου, να μιλήσουν για την απόρριψη, να έρθουν κοντά μέσα από τις περιστάσεις, να αναζητήσουν τη συντροφιά των συνομιλήκων τους. Σε αυτή την κατάθεση ψυχής δεν υπάρχουν προνομιούχοι και μη έφηβοι-ακόμα και τα παιδιά που προέρχονται από ευκατάστατες οικογένειες έχουν τα δικά τους ζόρια, τα δικά τους προβλήματα, τα οποία φτάνουν να αποκαλύψουν στις παρέες τους καθώς το βιβλίο οδεύει προς το τέλος του.
Το βιβλίο έχει ένα σημαντικό πλεονέκτημα: οι ήρωες μιλούν τη σκληρή αλλά αληθινή γλώσσα των εφήβων – γλώσσα δυνατή αλλά με συχνό το φαινόμενο του υβρεολόγιου. Ίσως κάποιοι αναγνώστες αντιδράσουν πιστεύοντας ότι δεν είναι απαραίτητη η βωμολοχία , αλλά στην προκειμένη περίπτωση μοιάζει να κοροϊδεύουμε τον εαυτό μας, αν θεωρήσουμε ότι οι έφηβοι μιλούν με ευγένεια και κοσμιότητα-ειδικά μεταξύ τους ( και αυτό μπορούμε να το επιβεβαιώσουμε όλοι οι δάσκαλοι και καθηγητές). Εξάλλου το βιβλίο θα έμοιαζε ψεύτικο, αν στερούσαμε από αυτό την αληθινή όψη της εφηβείας.
Τα θέματα που θίγει το βιβλίο είναι πάρα πολλά – φιλία, έρωτας, ηθική, συμμορίες, εγκληματικότητα, βία, διαλυμένες οικογένειες, εκφοβισμός, κακοποίηση, φτώχεια, ανεργία, σεξουαλική παρενόχληση, ρατσισμός, σχολείο, μοναξιά, ασθένεια, διαχείριση του πένθους, σχέσεις γονιών παιδιών. Ο συγγραφέας προσεγγίζει όλα αυτά τα ζητήματα μέσα από τις ειλικρινείς εξομολογήσεις των ηρώων του , αφού ζουν όλες αυτές τις καταστάσεις στην καθημερινότητα τους.
Παράλληλα με τους μονολόγους αλλά και τους διαλόγους των ηρώων στο βιβλίο υπάρχουν σκηνοθετικές οδηγίες (χώρος, χρόνος, πρόσωπα), πράγμα που εξηγείται στο τέλος του βιβλίου – ο συγγραφέας ευχαριστεί τα μέλη της θεατρικής ομάδας του 20ου Γυμνασίου Αθηνών που συμμετείχαν στο Φεστιβάλ Εφηβικού θεάτρου 2014, τους εφήβους του προγράμματος Cineμάθεια από τη Χίο αλλά και όλους τους εφήβους που βοήθησαν έμμεσα στην τελική μορφή του κειμένου.
Ο Φίλιππος Μανδηλαράς με το βιβλίο αυτό έρχεται να φωτίσει αυτό το αίνιγμα που λέγεται έφηβος, να βάλει τον αναγνώστη να αναμετρηθεί τόσο με τον τωρινό κόσμο των εφήβων όσο και με μια αναδρομή στη δική του εφηβεία, να ψάξει να βρει τι έχει επιζήσει μέσα του από αυτή την εποχή. Ίσως ακούγεται ρομαντικό αλλά ο ενήλικος αναγνώστης αν αφεθεί στις σκέψεις των πρωταγωνιστών του βιβλίου, θα συγκινηθεί, θα θυμηθεί τους δικούς του έρωτες, τις δικές του αναζητήσεις και ίσως σκεφτεί –όπως λέει η Σμαράγδα - ότι « είναι ωραίο να τακτοποιείς το παρελθόν σου όταν ακόμα ανήκει στο παρόν».

Δεν υπάρχουν σχόλια: