Το νόημα της ζωής .... (συνέχεια)

 Επιστρέφοντας στις εργασίες για το νόημα της ζωής παρουσιάζουμε την εργασία της Φωτεινής!Ευχαριστούμε Φωτεινή! ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ

Ανακρίνοντας.......... τον Γιώργο Παναγιωτάκη!!

Όπως σας είχαμε προιδεάσει στην ανάρτηση για το βιβλίο Μικρόκοσμος του Γιώργου Παναγιωτάκη, ο συγγραφέας δέχτηκε να απαντήσει στις ερωτήσεις μας και έτσι επικοινωνήσαμε μαζί του- έστω και  διαδικτυακά! Ομολογούμε ότι οι απαντήσεις του είναι απολαυστικές και σκεφτόμαστε πόσο ωραία θα ήταν αν μπορούσαμε να συζητήσουμε δια ζώσης μαζί του. Ευελπιστώντας λοιπόν σε κάποια συνάντηση , σας παραθέτουμε την συζήτηση μας!

1. Γιατί μέσα στο βιβλίο δεν αναφέρεται ανοιχτά ότι η κοινωνία στην οποία ζει η Σβέλτα είναι κοινωνία μυρμηγκιών;

Αν το βιβλίο μιλούσε για ανθρώπους, δεν θα χρειαζόταν να το αναφέρουμε με σαφήνεια, έτσι δεν είναι; Το ίδιο ακριβώς θέλησα να γίνει και εδώ.

Πιστεύω ότι έτσι είναι πιο εύκολο για τον αναγνώστη να «μπει» στο συγκεκριμένο κόσμο και να «κατοικήσει» εκεί για όσο καιρό διαβάζει το βιβλίο.

Κάθε αναφορά στο είδος των ηρώων θα λειτουργούσε αρνητικά ως προς αυτό. Θα μας έβγαζε από τη μυρμηγκοφωλιά. Θα μας έκανε απλούς παρατηρητές, που βλέπουν τον αξιοπερίεργο αυτό κόσμο από ψηλά, σαν εντομολόγοι. Έτσι θα χανόταν κάπως ο αλληγορικός χαρακτήρας του βιβλίου. Θα λέγαμε: «Α, όσα συμβαίνουν εκεί αφορούν μόνο τον κόσμο των μυρμηγκιών, όχι το δικό μας». 

Πάντως, μεταξύ μας, το έκανα λίγο και σαν παιχνίδι. Σαν ένα στοίχημα με τον εαυτό μου. Αναρωτήθηκα: «Άραγε θα καταφέρω να γράψω ένα ολόκληρο βιβλίο με ήρωες μυρμήγκια, χωρίς να χρησιμοποιήσω καθόλου τη λέξη μυρμήγκι;» 

2. Υπάρχει κάποιος συμβολισμός στο μήνυμα που μεταφέρεται μέσω της αφής, από κεραία σε κεραία;

Ειλικρινά δεν ξέρω. Υποθέτω βέβαια ότι αν το αναλύσουμε θα βρούμε διάφορους συμβολισμούς. Εγώ πάντως προτιμώ να μην το ψάξω κατ’ αυτόν τον τρόπο. Μπορώ πάντως να σας εκμυστηρευτώ ότι αυτά τα συναπαντήματά των μυρμηγκιών και τα διαδοχικά αγγίγματα από κεραία σε κεραία, με είχαν συνεπάρει από τότε που ήμουν παιδί. Με θυμάμαι να κάθομαι με τις ώρες, κάτι καλοκαιρινά μεσημέρια και να τα παρατηρώ. Πολύ αργότερα είδα σε ένα ντοκιμαντέρ ότι τα μυρμήγκια πράγματι ανταλλάσσουν μηνύματα με αυτό τον τρόπο. Κάπως έτσι γεννήθηκε στο μυαλό μου η ιστορία της Σβέλτα και του Ασμάρ. Φαντάστηκα χιλιάδες μικρούς ταχυδρόμους να μεταφέρουν, δίχως να το ξέρουν, μέσα από τα διαδοχικά αγγίγματα, μηνύματα από τον έναν στον άλλο. Βρήκα πολύ συγκινητική και πολύ ελπιδοφόρα αυτή τη σκέψη. 

3. Γιατί διαλέξατε το άτομο που δέχεται το μήνυμα και το ακολουθεί να είναι γυναίκα;

Το άτομο αυτό είναι φαινομενικά αδύναμο. Διαθέτει όμως απίστευτο πείσμα και επιμονή. Είναι μια ήρεμη δύναμη που δεν τιθασεύεται και δεν παραιτείται από το στόχο της, όσα χτυπήματα και αν δεχτεί. Επίσης έχει μέσα του μεγάλες δόσεις ρομαντισμού, αλλά και αλτρουισμού Τα παραπάνω είναι χαρακτηριστικά που συναντάμε πιο συχνά στα κορίτσια –ειδικά στα πληγωμένα κορίτσια, όπως είναι η Σβέλτα.  

4. Μέσα στο βιβλίο υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία ονομάτων . Για ποιο λόγο;

Ζήτησα από αρκετά μυρμήγκια να μου πώς λέγονται, αλλά κανένα δεν μπήκε στον κόπο να μου απαντήσει. Έτσι αποφάσισα και εγώ να αυθαιρετήσω.

Πέρα από την πλάκα, αυτή είναι μια πολύ σοβαρή ερώτηση. Πώς αποφασίζεις για τα ονόματα των ηρώων;  Νομίζω ότι αυτά ξεπηδούν από μόνα τους, μέσα από το γενικότερο πνεύμα του βιβλίου.

Εκτός απ’ αυτό πάντως, πιστεύω ότι η ποικιλία των ονομάτων- αποτρέπει τον αναγνώστη να ταυτίσει την ιστορία με μια συγκεκριμένη χώρα, με την Ελλάδα, την Αμερική ή την Κίνα. Είναι ένα θέμα που αφορά όλον τον κόσμο και για αυτό υπάρχουν και ονόματα από όλον τον κόσμο.

5. Τι συμβολίζει το σαλιγκάρι; Και τι ήταν αυτό που το έκανε να αλλάξει στάση τελικά;

Ο κ. Μίλτον, το σαλιγκάρι, θυμίζει λίγο τους βολεμένους ανθρώπους  που δεν ενδιαφέρονται καθόλου για ό,τι συμβαίνει γύρω τους. Κοιτούν τη δουλίτσα τους και δε δίνουν δεκάρα για τίποτα. Δεν συμπονούν κανένα. Όταν όμως ο μικρόκοσμός τους πληγεί από κάτι, τότε δεν έχουν από πού να στηριχτούν.

Συνήθως οι άνθρωποι αυτοί είναι έτσι γιατί κανείς ποτέ δεν τους πλησίασε. Ή ακόμα και αν κάποιος τους πλησίασε εκείνοι δεν ήταν έτοιμοι να το δεχτούν.

Ο κ. Μίλτον άλλαξε στάση χάρη στην επαφή του με τη Σβέλτα. Κατάλαβε ότι είναι καλύτερο να μη χορεύεις μόνος σου και ας σε πατήσει καμιά φορά, κατά λάθος, ο παρτενέρ σου. Αυτό, σε συνδυασμό με τις τύψεις που ένιωσε όταν την πρόδωσε στους διώκτες της, τον έκανε έναν άλλον ανθρ ...συγνώμη, ένα άλλο σαλιγκάρι.  

6. Γιατί διαλέξατε να παρουσιάσετε την ιστορία μονόπλευρα(από την πλευρά της Σβέλτα) και δεν παρουσιάσατε παράλληλα και την ιστορία του Ασμάρ;

Πιστεύω ότι αν η ιστορία του Ασμάρ παρουσιαζόταν παράλληλα, θα έχανε κάπως το ενδιαφέρον της η αναζήτηση της Σβέλτα. Θα ξέραμε από την αρχή τι είναι αυτό που ψάχνει. Στην πραγματικότητα πάντως η ιστορία του Ασμάρ βρίσκεται και αυτή στο βιβλίο. Αρκεί ο αναγνώστης να την πλάσει μόνος του, μέσα από τα στοιχεία που δίνω εγώ. Άλλωστε ένα βιβλίο γράφεται πάντα από δύο ανθρώπους: Από το συγγραφέα και τον αναγνώστη. 

7. Πιστεύετε ότι τελικά θεωρούμε τρελό όποιον διαφέρει από το σύνολο και κάνει την δική του επανάσταση;

Αυτό συμβαίνει αρκετά συχνά, ειδικά σε κοινωνίες τόσο αυταρχικές και καταπιεστικές όπως αυτή στην οποία ζει η Σβέλτα. Ή σε κοινωνίες κλειστές, που δεν ανέχονται το διαφορετικό. Για παράδειγμα έναν γνωστό μου που ζει σε ένα μικρό χωριό, τον έβγαλαν τρελό οι συγχωριανοί του γιατί του άρεσε να κάνει τζόκινγκ στα χωράφια...

8.Τι σας οδήγησε στο να επιλέξετε τον τίτλο Μικρόκοσμος;

Η αλήθεια είναι ότι ο τίτλος με παίδεψε πολύ. Ο αρχικός, εκείνος που χρησιμοποιούσα όσο έγραφα το βιβλίο, ήταν «Το κορίτσι με τα πέντε πόδια». Μετά έπαψε να μου αρέσει. Καθίσαμε λοιπόν με μαζί με τους υπεύθυνους του εκδοτικού οίκου και αρχίσαμε να ψάχνουμε. Ο καθένας από εμάς έλεγε το μακρύ μας και το κοντό μας. Τίποτα όμως δεν ταίριαζε απόλυτα. Ώσπου μια μέρα, εκεί που έψαχνα κάτι άσχετο στο λεξικό, το μάτι μου έπεσε σε έναν ορισμό της λέξης μικρόκοσμος: «Είναι ένα μικρό ανθρώπινο σύνολο που όμως έχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός μεγάλου» Αυτό ήταν!

9. Επιλέξατε μόνος σας το εξώφυλλο του βιβλίου;

Στην αρχή είχα μια πολύ συγκεκριμένη ιδέα για το πώς έπρεπε να είναι το εξώφυλλο. Αυτό που έφτιαξε η Ελένη Χατζηπαπανικολάου, η γραφίστρια που το ανέλαβε, ήταν πολύ διαφορετικό. Όμως μου άρεσε πολύ και έδωσα τη συγκατάθεσή μου με όλη μου την καρδιά. Της πρότεινα μόνο να βάλει κάτι στην πάνω πλευρά, ώστε να δώσει λίγη περισσότερη ζωή στον έξω κόσμο. Εκείνη τότε πρόσθεσε τα πράσινα φυλλαράκια στο δέντρο και το πουλάκι που αναπαύεται πάνω στο όνομά μου. 

Γιώργος Παναγιωτάκης

Πως ο Τσε μπορεί να δώσει νόημα στη ζωή!

Η συμμετοχή του Έντι στην εργασία για το νόημα της ζωής διαφέρει ελαφρώς από τις υπόλοιπες.Πρότυπο του ο τσε Γκεβάρα και οι στίχοι του  εμπνευσμένοι από το είδωλο του.

Σε γνώρισα σε ηλικία μικρή.
Σε έψαξα σε βιβλία.
Σε αναζήτησα μέσα από τη θεωρία
Ακόμα δεν σε βρήκα
Μου έμεινε μόνο η πράξη,
και η ελπίδα. 


Τα πιστεύω μου, λένε πολλοί
θα με οδηγήσουν στον θάνατο.
Είναι κάτι που γνωρίζω από την αρχή,
δεν το φοβάμαι, το περιμένω.


Ας πεθάνω δεν με νοιάζει
Ένα όπλο να κρατώ
μια ιδέα να ακολουθώ
μια επανάσταση να πολεμώ
θα ήταν αρκετό
τις πύλες της αβύσσου
για να διαβώ.

 Έντι Ντρέου, Γ3

I try to figure out the meaning of life!

Ολοκληρώνοντας το ποίημα του Κ.Π.Καβάφη "Όσο μπορείς", καταγράψαμε τις ιδέες μας σχετικά με το νόημα της ζωής σε ποιητικό και πεζό λόγο.Σας παρουσιάζουμε τα τέσσερα ποιήματα που διαλέξαμε. Συμφωνείτε με τις απόψεις μας ή έχετε κάποια αντιπρόταση;

Το νόημα της ζωής το επιλέγουμε εμείς

Αγαπάμε και πονάμε

Το συμφέρον μας κοιτάμε , ξεχνάμε.

Ότι η ζωή είναι μικρή και εμείς ένα παιδί

Που βιαζόμαστε να ανοίξουμε τα φτερά μας σαν πουλί

Να πετάξουμε ψηλά, να κάνουμε πολλά και η ζωή να μας βαρά

Θυμήσου

Φτιάξ΄τα πιο καλά

Σβήσε τα λάθη τα πολλά

Και θυμήσου :

 ήρθε η ώρα να κάνεις τη ζωή σου!

 Τζοβάννα Τόσκα, Γ4

Για να γνωρίσεις τη ζωή

Τον κόσμο να γυρίσεις

Τα αυτιά σου να χεις ανοιχτά

Τα μάτια σου προσεκτικά

Το κεφάλι σου ψηλά, περήφανα και καμαρωτά.

Τα αισθήματα σου μην τα κρύβεις

Γιατί θα δακρύζεις.

Πάντα να χαμογελάς

Και να αισθάνεσαι σαν βασιλιάς

Σέβη Παρβέρη, Γ4

Πέρνα καλά δίχως γιατί,

διότι η ζωή είναι απλή.

Ξέχνα το αύριο , ξέχνα το χτες

και κάνε επιτέλους αυτό που θες!

 Άννα Τοπάλη, Γ4

Ζήσε όσο πιο καλά μπορείς

Και αν περνάς ωραία, μην απορείς.

Θέλει αγάπη και φροντίδα,

Γιατί στη ζωή είναι όλα μια παγίδα.

Αγάπησε την και θα δεις

Πόσο πιο ωραία θα την ζεις!

 Χριστίνα Πενταφούντη, Γ4

Λέσχη Ανάγνωσης : "Μικρόκοσμος"

Η πρώτη συνάντηση της Λέσχης Ανάγνωσης για το 2012 πραγματοποιήθηκε το περασμένο Σάββατο 14 Ιανουαρίου. Παράλληλα κόψαμε και την πίτα μας-αν και στα φωτογραφικά ντοκουμέντα δεν διασώθηκε η ιστορική στιγμή της κοπής! Το φλουρί πάντως το κέρδισε η Μαρία Φάντη και φυσικά ήταν βιβλίο.

Το βιβλίο που είχαμε διαλέξει να διαβάσουμε ήταν ο Μικρόκοσμος του Γιώργου Παναγιωτάκη. Ο Έντι μίλησε πρώτος και είπε πως αν και περίμενε ότι το βιβλίο θα ήταν κοριτσίστικο και δε θα τον συγκινούσε,  τελικά διαψεύστηκε. Το βιβλίο του άρεσε πολύ και αυτό που τον εντυπωσίασε ήταν ότι ένα τοσοδα μυρμηγκάκι τολμά να επαναστατήσει, να σηκώσει κεφάλι στην εξουσία και φέρει την αλλαγή.

Η Λουΐζα πάλι συγκινήθηκε από την αναφορά στη ρατσιστική συμπεριφορά των φίλων της Σβέλτα , που όταν έχασε το πόδι της οι φίλοι της την παράτησαν και την κορόιδευαν για τη διαφορετικότητα της. Επίσης αυτό που της άρεσε πολύ ήταν ότι ξεκίνησε ένα ταξίδι με σκοπό να βρει τον αγαπημένο της. Η Σέβη συμφώνησε μαζί της και είπε ότι το θέμα του ρατσισμού και της προδοσίας που βίωσε η Σβέλτα από τους φίλους της ήταν αυτό που την άγγιξε περισσότερο.

Η Μαρία, αν και προτιμά βιβλία με περισσότερη περιπέτεια, είπε ότι της άρεσε η ιστορία καθώς και το ότι το βιβλίο είχε και στοιχεία περιπέτειας και αρκετή δράση, αλλά θα ήθελε να υπάρχει παράλληλη αναφορά και στην ιστορία του Ασμάρ . Και φυσικά την εντυπωσίασε η επανάσταση της Σβέλτα κόντρα στο κατεστημένο. Με τη Μαρία συμφώνησε η Κατερίνα και η Διονύσια, ενώ η Ελένη θα ήθελε να υπάρχει ταχύτερη εξέλιξη της υπόθεσης. Η Τζοβάνα δεν ένιωσε έκπληξη από το ότι η ιστορία εκτυλίσσεται σε μια κοινωνία μυρμηγκιών, αφού σε όλες τις κοινότητες είτε ανθρώπινες είτε ζώων υπάρχει και  αγάπη και βία και ρατσισμός.

Η κυρία Γεωργακά εντυπωσιάστηκε από το μήνυμα των μυρμηγκιών και την αναλογία ανάμεσα στην κοινότητα τους και την κοινωνία των ανθρώπων. Και η κυρία Κρικέλη συμφώνησε μαζί της και είπε ότι στην ουσία ο συγγραφέας κατάφερε να αναδείξει τα προβλήματα της δικής μας κοινωνίας μέσα από την ιστορία της Σβέλτα και του Ασμάρ. Η παρουσία της Βασίλισσας και η στάση της απέναντι στη Σβέλτα, ο ρόλος που έπαιξε το σαλιγκάρι , ο στρατιώτης που λιποτάκτησε για να βοηθήσει τη Σβέλτα, ο Φέριμποτ(τι όνομα!) που διακινούσε τα ναρκωτικά,  ήταν θέματα τα οποία μας συγκίνησαν και τα συζητήσαμε αρκετά. Η επιμονή και η αφοσίωση της Σβέλτα στο στόχο της (σελ΄66. « Κι αν με ρίξετε, θα σηκωθώ. Κι αν με χτυπήσετε, θα συνεχίσω. Κι αν μου κόψετε το ένα πόδι, θα έχω τα υπόλοιπα. Κι αν με φυλακίσετε , θα φύγω») παρουσιάζεται με ένταση και παραστατικότητα. Η Σβέλτα πάει κόντρα στο κατεστημένο και σπάει τα δεσμά των συμβάσεων. Και όπως λέει και ο συγγραφέας «τους επαναστάτες τους λένε και τρελούς και τους βάζουν στο τρελοκομείο».

Τελειώνοντας τη συζήτηση  καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι το βιβλίο περνά ένα διαχρονικό μήνυμα και αγγίζει τον κάθε αναγνώστη .  Η βαθμολογία του βιβλίου ήταν 9!

(Ο συγγραφέας κ.Παναγιωτάκης είχε την καλοσύνη να δεχτεί να μας απαντήσει σε ερωτήσεις σχετικά με το βιβλίο και σε επόμενη ανάρτηση θα φιλοξενήσουμε τις απαντήσεις του!)