« Την έλευση του καλοκαιριού κυρίως την οσμίζομαι. «Ακούω» τη μυρωδιά από τα τηγανητά κολοκυθάκια της μαμάς, που με τρελαίνουν, την τέλεια πλαστικίλα των καινούριων βατραχοπέδιλων μου και το άρωμα καρύδας των αντηλιακών με τα οποία πασαλείβονται οι πρώτοι τουρίστες. Είμαι βλέπετε από τουριστικό νησί, την αχτύπητη Κω.»
Έτσι ξεκινά το βιβλίο της Μαρίας Καζάντη και ακολουθεί η αυτοπαρουσίαση του ήρωα και των φίλων του: του Μανώλη, του Τζακ και του Μαχίρ, που περνούν τα καλοκαίρια τους στην Καρδάμαινα της Κω και το καλοκαίρι εκείνο θα ζήσουν και μια μεγάλη περιπέτεια. Σε μια παράλληλη αφήγηση , όμως, έχουμε τη φωνή και μιας άλλης ηρωίδας, της Φίλιννας, που έρχεται από το βαθύ παρελθόν, 2000 χρόνια πίσω. Η Φίλιννα είναι ένα κορίτσι που ξέρει να διαβάζει, κι όχι να υφαίνει, ξέρει να παίζει λύρα , αλλά όχι να μαγειρεύει. Ένα κορίτσι που διαφέρει από τα άλλα της εποχής της, αφού δεν θέλει ούτε να παντρευτεί ούτε να ακολουθήσει τα ήθη και τα έθιμα του νησιού που αφορούν τις γυναίκες. Συνδετικός κρίκος των δύο αφηγήσεων είναι το άγαλμα ενός αγοριού που κρατάει ένα σταμπί σταφύλια στο χέρι και έχει μια πάπια στα πόδια του.
Τα αγόρια κάνουν βόλτες στο χωριό τους, κολυμπούν, αλλά συγχρόνως κρυφακούνε τις συζητήσεις των μεγάλων και ενδιαφέρονται για τις ιστορίες της γιαγιάς Μαρίας και των φιλενάδων της: της Πέπας αλλά και της Διονυσίας , που δεν ακολουθούν τα πρότυπα περί ηλικίας. Βάφονται, βγαίνουν βόλτες και είναι δυναμικές. Γι αυτό και οι τρεις φίλοι τις ονομάζουν «γεροντομπεμπέκες». Η περιέργεια των αγοριών, λοιπόν, θα τα οδηγήσει σε περιπέτειες, αφού θα μπλεχτούν σε μια υπόθεση αρχαιοκαπηλίας και καταστροφής αρχαιοτήτων. Η Φίλιννα πάλι με τη σειρά της θα γνωρίσει τον έρωτα στο πρόσωπο του Ξενόκριτου, του Ροδίτη νεαρού που θα σμιλέψει και το άγαλμα που θα φτάσει, μετά από περιπέτειες αιώνων, στα χέρια των τριών μικρών ηρώων.
Η συγγραφέας γράφει ένα βιβλίο με ευθείες αναφορές στο παρόν του νησιού: την οικονομική κρίση (η ανεργία του πατέρα του Μανώλη και η πτώση της τουριστικής κίνησης), το προσφυγικό και την αλληλεγγύη των ντόπιων (ύπαρξη δομών φροντίδας γι αυτούς) καθώς και την βίαιη τουριστική ανάπτυξη σε βάρος της φυσικής ομορφιάς (ξενοδοχεία που καταστρέφουν με την απαράδεκτη αισθητική τους τις παραλίες του νησιού).
Ο αναγνώστης του βιβλίου παρασύρεται από την υπόθεση και περιδιαβάζει στα στενά της Καρδάμαινας, κολυμπά στις όμορφες παραλίες της και δοκιμάζει τα καλούδια του τόπου: τυρί της τρυγίας(κρασοτύρι), σύκα, πνιγούρι με χοιρινό, κανελάδα, σταφύλια. Η εναλλαγή των κεφαλαίων – ένα εκτυλίσσεται στο παρόν, ένα στο παρελθόν- αποτελεί ένα συγγραφικό τέχνασμα που κρατά αμείωτη την προσοχή του αναγνώστη, όπως και η έξυπνη χρήση της τελευταίας φράσης της αφήγησης του παρόντος για να ξεκινήσει η παρελθοντική αφήγηση. Μάλιστα οι δυο παράλληλες ιστορίες θα μπορούσαν να σταθούν και αυτοτελώς. Η συγγραφέας καταφέρνει να δώσει με μεγάλη μαεστρία και αληθοφάνεια την ιστορία της αρχαίας Αλάσαρνας μέσα από τα μάτια της Φίλιννας. Οι μικροί αναγνώστες θα μεταφερθούν στην αρχαία Κω , θα ζήσουν εκ των έσω μια σελίδα της ιστορίας της, θα διαβάσουν για ιστορικά ονόματα που συνδέονται με αυτό το παρελθόν- όπως ο ποιητής Φιλητάς- χωρίς να καταλάβουν ότι μαθαίνουν Ιστορία!
Η κυρία Καζάντη καταφέρνει να πλέξει παρόν και παρελθόν και να δώσει μια ρεαλιστική εικόνα της Κω, χωρίς να θυσιάσει τη λογοτεχνικότητα του κειμένου. Οι ήρωες της είναι μικρά σκανταλιάρικα παιδιά, γεμάτα περιέργεια , όπως όλα τα παιδιά της ηλικίας τους. Παρά τις διαφορές τους- ο ένας είναι χριστιανός, ο άλλος μωαμεθανός και ο τρίτος ένα αγόρι με ξένη μητέρα- καταφέρνουν να μείνουν ενωμένοι, να περνούν καλά και να μην το βάζουν κάτω , όταν η κατάσταση θα δυσκολέψει.
Στο βιβλίο καταγράφεται η ντοπιολαλιά της Κω –στα σημεία που μιλούν οι μεγαλύτεροι σε ηλικία ήρωες- με τις αντίστοιχες επεξηγήσεις για τον αδαή αναγνώστη. Επεξηγήσεις δίνονται και για τα υπόλοιπα ιστορικά στοιχεία του βιβλίου με παραπομπές .
(Η συγγραφέας και δασκάλα Μαρία Καζάντη γεννήθηκε στην Καρδάμαινα και συμμετείχε εθελοντικά στην πρώτη ανασκαφή στην περιοχή το καλοκαίρι του 1985. Αυτή στάθηκε και η αφορμή να γράψει το βιβλίο αυτό.)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου